mm OD OD QD OD
dGp Od OD Od
EEN ONTMOETING MET
DINGEMAN LEENDERT VAN 'T LEVEN UIT ZIERIKZEE
Dies van't Leven (foto: redactie)
Hij is geboren in Bruinisse op 24 oktober 1941,
gehuwd en vader van twee kinderen. Dies van 't
Leven was 33 jaar in dienst van drukkerij
Lakenman en Ochtman. Hij klom binnen het
bedrijf op van assistent-bedrijfsleider tot direc
teur. Van al het werk, dat binnen de drukkerij
van de pers rolde, was de Zierikzeesche
Nieuwsbode het meest bekend. De drukkerij
kreeg op 1 juli 1905 zijn officiële rechtsvorm: de
naamloze vennootschap Stoomdrukkerij
Lakenman en Ochtman, genoemd naar de
oprichters, de toenmalige boekhandelaren H.
Lakenman en S. Ochtman. De drukkerij was des
tijds gevestigd aan het Havenpark in Zierikzee.
Dies van 't Leven kwam in 1963 in dienst, de
drukkerij was toen al aan het Jannewekken
gevestigd. Kostprijsberekening en planning was
zijn taak.
De Zierikzeesche Nieuwsbode, in 1844 opgericht
door P. de Looze, loopt als een rode draad door
de geschiedenis van drukkerij Lakenman en
Ochtman en de levensloop van Dies van 't Leven
raakte er daardoor mee vervlochten. Zoals zovele
anderen betreurt hij het, dat de Zierikzeesche
Nieuwsbode op 30 april 1998, na 154 jaar, voor
de laatste keer verscheen. Het nieuwsblad werd
opgenomen in het regionale dagblad de
Provinciale Zeeuwse Courant, die overigens een
jaar daarvoor ingelijfd werd door Wegener-
Arcade.
„Toen ik na 33 jaar bij de drukkerij wegging, was
dat omdat ik met problemen met mijn gezond
heid had te kampen. Ik ben wel actief in allerlei
besturen gebleven, maar ik vond het in het
belang van het bedrijf om weg te gaan. Op 22
april 1996 heb ik afscheid genomen," kijkt Van 't
Leven terug. Voor de meeste mensen was Dies
van 't Leven de personificatie van de
Zierikzeesche Nieuwsbode. Hij is nu nog
bestuurslid en commissielid van de Nederlandse
Nieuwsblad Pers. Het drukkersvak zit hem in het
bloed. Zijn vader nam in 1945 in Bruinisse boek
handel/drukkerij en drogisterij 'De Palmboom'
van J. van der Wal over. Daarover: „Mijn vader
werkte oorspronkelijk bij Van der Wal. Van der
Wal was gereformeerd en gaf boeken uit op
christelijke grondslag. Hij was bekend door het
hele land. Ik vond Bruinisse een fijn dorp om in
te wonen. Op de 'kaai' was er altijd vertier, met
de in- en uitvarende mosselschepen. Ik kom uit
een gezin met vijf kinderen. Met zeven, acht jaar
moesten we al mee helpen in de drukkerij. De
letters werden met de hand gezet, dat was onze
taak. Bij de drukpers had pa een verhoginkje
gemaakt, dan kon ik meehelpen met drukken.
De letterkasten gingen mee naar huis, dan kon
den we 's avonds letters zetten. Het dikste boek
in huis - de Bijbel - werd onder de letterbak
gelegd. Die lag dan schuin en kon ik er goed
inkijken om de letters te sorteren. Over het hele
eiland had mijn vader agenten, die het werk
voor hem aannamen. Na de ramp van '53 kreeg
hij veel orders voor handelsdrukwerk, van aanne
mers die herstelwerkzaamheden uitvoerden op
het eiland. Van der Wal was al eerder begonnen
met De Bruinisser Courant uit te geven. Mijn
vader gaf die krant uit als advertentieblad."
Dies van 't Leven had het liefst voor de zee geko-
7
