TONNENLEGGERSFAMILIES BRAAM,
VAN BEVEREN EN BEEKMAN
Reeds in 1795 werd de noodzaak ervan ingezien
om de vaarwegmarkering te verbeteren. Tot dan
toe deed iedere gemeente, die direct of indirect
bij de scheepvaart was betrokken, zo op haar
eigen manier aan markering.
Door de Marine werd vanuit Hellevoetsluis een
begin gemaakt met het leggen van tonnen ter
bebakening van het Goereese Gat. Na diverse
departementale wijzigingen werd de betonning
na de Bataafs-Franse Tijd in 1813 ondergebracht
bij het Loodswezen, onder het departement van
Marine. Nederland viel vanaf dat jaar uiteen in
twee districten onder bevel en leiding van twee
marineofficieren met de rang van kapitein ter
zee: de inspecteurs.
Onder het Loodswezen ressorteerden ook de
loodsen, die tot taak hadden het beloodsen
van de in- en uitgaande schepen, alsmede de ver
zorging van de betonning, bebakening en ver
lichting. Op 14 januari 1853 werd het
Loodswezen ingedeeld in zeven districten.
Aan het hoofd van elk district stond een
marineofficier als inspecteur.
Hellevoetsluis, Brouwershaven en Vlissingen
kwamen onder respectievelijk het vierde, vijfde en
zesde district. Doordat het Goereese Gat steeds
verder verzandde, werd door de scheepvaart
almaar meer gebruik gemaakt van het
Brouwershavense Gat. Hier werd dan ook in
1829 de eerste tonnenlegger of bakenmeester
aangesteld: Cornelis Braam, een Thoolse
garnalenvisser. Toch zou het nog tot 1839 duren
eer de bebakening haar volledige beslag kreeg.
Cornelis Braam werd de grondlegger van vijf
generaties die waren betrokken bij betonning,
bebakening en verlichting. Later viel ook het
beheer van het Tonnenmagazijn, een gebouw
waarin de door tonnenleggers verwisselde
tonnen voor reparatie en onderhoud werden
gebracht, te Brouwershaven onder Braam.
De laatste beheerder Willem Cornelis Braam
was 55 jaar, tot de afsluiting van het Brouwers
havense Gat beheerder van het Tonnenmagazijn.
Te Bruinisse werd omstreeks 1852 Jan van
Beveren, een schipper uit Brouwershaven,
als bakenmeester aangesteld.
Tonnenlegger Salomon Beekman (rechts) en Jan Bal op het terrein waar de tonnen werden
schoongemaakt in Bruinisse rond 1935 (collectie auteur)
6