KAARTBOEKJES VAN BOERDERIJEN GEZOCHT
GESIGNALEERD
Op veel Zeeuwse boerderijen werden ze vroeger
gebruikt: boekjes, vaak niet groter dan een
schoolschrift, waarin in de vorm van een aantal
- meestal ingekleurde - plattegronden het
complete bedrijf in beeld is gebracht. Ze heten
soms meetboek, ook wel veldboek. Vaak waren
ze vervaardigd door een landmeter. De meeste
zijn sober uitgevoerd, enkele rijkversierd. Meestal
betreft het een kaartboekje uit de negentiende
eeuw, soms een ouder exemplaar.
Omdat het om 'gebruiksvoorwerpen' ging, zijn
maar weinig van de kaartboekjes in archieven
terechtgekomen. Des te meer, zo is de verwach
ting, bevinden er zich in particuliere handen.
De nieuwe Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland
(SCEZ), opvolgster van onder meer de Stichting
Regionale Geschiedbeoefening Zeeland, wil zich
inspannen om deze vorm van vergeten, maar
typisch Zeeuws erfgoed vast te leggen. De SCEZ
wordt hierbij gesteund door landbouwhistoricus
Piet van Cruyningen (Landbouw Universiteit
Wageningen) en door de Universiteit Utrecht,
leder die meent zo'n boekje (of losse manuscript-
kaarten) in huis te hebben, vragen wij dat ons te
melden (SCEZ, Aafke Manni - Bij de Vaate,
tel. 0118-670870; postbus 49, 4330 AA
Middelburg). Wij sturen u daarna een eenvoudig
formulier toe, op basis waarvan wij een eerste
indruk van het materiaal kunnen krijgen. In de
tweede helft van dit jaar nemen wij dan contact
met u op om te zien hoe het boekje kan worden
geregistreerd. Wellicht gebeurt dat via enkele
bijeenkomsten 'in de regio'. Het is niet onze
bedoeling dat u het boekje afstaat, maar dat
mag natuurlijk wel!
Deze inventarisatie krijgt mogelijk een vervolg in
2003, het nationale jaar van de boerderij. Bij die
gelegenheid kan hopelijk een selectie van de
boekjes worden tentoongesteld op één centrale
plaats of op enkele plaatsen in Zeeland. Gaat dat
door, dan levert onze provincie een unieke
bijdrage aan 2003 'Jaar van de Boerderij'!
Aad de Klerk,
consulent regionale geschiedbeoefening SCEZ
PUBLICATIES OVER SCHOUWEN-DUIVELAND
Eropuit met de RTM!
B.C. van der Heiden, Er op uit met de RTM! De
toeristische activiteiten bij de N. 1/ Rotterdamsche
Tramweg Maatschappij, Sommelsdijk [2002],
ISBN 90-805274-2-4, 88 pagina's.
Onlangs verscheen een boekje met een kleurige
omslag van een poster van de RTM uit 1950. De
RTM nodigt daarop mensen uit eens een heerlijk
dagje uit te gaan met de tram naar het strand.
Dat gaat zo snel want de tram rijdt door tot in de
duinen! De toeristische activiteiten van de RTM
zijn nauwelijks bekend. Schrijver Bas van der
Heiden probeert een beeld daarvan te geven.
Al in 1906 werd een begin gemaakt met het
bevorderen van het toerisme door de opening
van de strandlijn naar Oostvoorne. Sneltrams,
ook wel 'badtrams' genoemd, werden ingezet
voor het vervoer van de reizigers. Tijdens de
Eerste Wereldoorlog lag het vervoer korte tijd stil,
maar na 1918 werd de draad weer opgepakt en
werd ook het strandbezoek naar Burgh-
Haamstede en Renesse op dezelfde wijze gesti
muleerd. In de maanden juli en augustus reed op
het baanvak Zierikzee - Haamstede - Burgh op
woensdag en zondag, 's morgens en 's avonds,
een speciale badtram.
Na de Tweede Wereldoorlog nam de behoefte
aan ontspanning toe en werden de toeristen met
21
