SAPPIGE VERAELEN OP ZÊÊUWSE AEVEND
IN BROUW
De toren is eigenlijk gebouwd in een klassieke
vorm. We kennen dergelijke torens in Ierland uit
de tiende eeuw. Op de Engelse Kanaaleilanden
zijn tijdens de Duitse bezetting ook dergelijke
ronde hoge bunkers gebouwd.
Op Schouwen zal de wachttoren te maken heb
ben gehad met de verdediging van de vuurtoren
en de gebouwen daaromheen. Vanuit de openin
gen hielden soldaten de toen kale duinen ten zui
den van het Vuurtorenpad in de gaten.
Fossiel landschapselement
Na 1945 had de wachttoren geen functie meer.
Tot ongeveer 1960 zat het dak er nog op en
werd het wel gebruikt voor de opslag van hooi.
De toren raakte in verval en is nu begroeid met
gele korstmossen. De vraag dringt zich op wat je
ermee aan moet. Allereerst is dat natuurlijk een
zaak van de eigenaar. Het curieuze landschaps
element is zestig jaar oud, het is uniek, het is niet
mooi, maar heeft wel een zekere informatiewaar-
de. Is zoiets een jong monument? Wat zou je
ermee kunnen doen als je het weer in de oor
spronkelijke staat terugbrengt? Zou het kunnen
gaan dienen als opslagplaats of als koele wijnkel
der?
Tot nu toe is het gebouwtje niet afgebroken. Hoe
langer je daarmee wacht, des te merkwaardiger
zal men het gaan vinden. Op zich is het bijzonder
dat het niet allang is afgebroken!
Frans Beekman
Op zaeterdag vuuf april kon iederéén teréchte in
't Tonnemaggezien in Brouw om te luusteren nae
Kant'ooi in nae Jopie Minnaard. De zael zat aor-
dig vol in me wiere verwèlkomd dü Tineke, je
weet wè, de vrouwe van die nieuwe burhemêê-
ster, Kees Veer'hoek. Tineke is gelukkig nog
steeds lid van de streektaelcommissie van Stad in
Lande, in deze club tekende vö de orhanisatie
van deze 'n aevend. Tineke ieuw 't kort, want 't
publiek kwam vö wat aores.
Kant'ooi beet 't spits of mit 't êêste déél van 't
prohramma "Uust 's even!". Behonne wier mit 't
versje over Diengeman die liever lui as moe is. 't
Andikken van nieuwsfeiten kwam an de orde in
'"n Nieuwtje". Op d'n duur leek 't erop dat 'r
êêne vermoord was. Dat was ok zö! 't Was éch
ter hin maas, ma 'n vliehe '"n Hat in d'n
èmmer" is 'n bekènd vers. Daenae vertélde Endrik
over z'n vrouwe Toos, lid van de Plattelands vrou
wen. Toos was op reize, in ze beld'even naer uus.
Hezonge wier over 'd ouwe schole in over d'n
tram van vroeher, ok wè koekedööze henoemd.
't Êêste optrejen van Kant'ooi wier ongderbroke
dü Jopie Minaard. Wat kan die vrouwe vertale
zég. 'k Ad ze zelluf nog nooit 'oord ma 'k stae
d'r nog verstèld van. In aolles uut 'r ööd! Af in
toe 'n slokje waeter in dan hieng ze wT! Êêst 'n
prachtig, in ontroerend, verael over 'n suuker-
bêêst. Daenae 'n hedicht over 't ouwerluk uus in
toen nog 'n prachtig verael over 'n domenie die
dol was op 'n brangdewientje mit suuker.
Bie hebrek an beter kreeg de pastor spiritus
Na de pauze, iederéén kreeg 'n drankje in 'n lék
ker hapje, kwam Jopie wf op de planken. Je zou
d'r bienae bie hae brulle toen ze over "Moeder"
declameerde. Moe, in een verpleeguus die altijd
ma zei: "M'n dochter kom sö Brulle van 't
lachen deeje m'n ok toen Jopie over de trouw
partij vertélde, mit naeme over dien broek
Tot slot oorde m'n 't verael van een vèntje in de
kareke die fee moeit'ad om z'n cènt in de bale te
hooien. M'n aomè henote van Jopie d'r talèn-
ten! Ajje ze nog nooit 'oord eit, hae tan mar 's
luustere!
Noe was 't wi de beurte an Kant'ooi. De seniore
samba, leutig om nae te kieken in nae te luuste
ren. Een korte sketch over 'n man in 'n vrouwe in
de wachtkaemer van de vêêarts. Een nieuw vérs
over die aetelijke mobiele tillefoontjes. In dan de
vrolijke afsluuter, "Kampeere bie d'n boer".
24
