NIEUWE LEDEN
impressionistisch. Na zijn studies in Zwolle en
Amsterdam vestigde hij zich in zijn geboortestad
als architect. Een humanistische socialist, met een
uitgesproken belangstelling voor de cultuur van
zijn streek, die hij ook als uitgangspunt gebruikte
voor zijn eigen werk. Berlage, een van zijn leer
meesters, had hem op het spoor van de landelijke
bouwkunst gezet en hij is dat uitgangspunt zijn
hele leven trouw gebleven. Onder invloed van de
industrialisatie en modernisering van de samenle
ving kwam er in de eerste decennia van de twin
tigste eeuw een sterke belangstelling voor het ver
dwijnende platteland en de daarmee samenhan
gende cultuur. Jans, die de landelijke bouwkunst
zag als "het volkslied van de architectuur",
beschouwde het als zijn roeping het goede uit het
verleden vast te leggen. Niet alleen uit nostalgi
sche overwegingen, maar ook om het te gebrui
ken als basis voor de bouwkunst in de toekomst.
"Een goed huis is een gebouwde glimlach" en
"bouwen is getuigen van alle dingen van leven en
dood" schreef hij ooit. Met zijn tekeningen en
beschouwingen werkte hij mee aan een boek over
de ontwikkeling van de bouwkunst in Drente,
Salland, Twente en de Achterhoek. Dit verscheen
in 1967. Jan Jans was een veelzijdige man.
Jan Jans stierf op 21 februari 1963, achter de
tekentafel. Zijn ideeën, zijn niet aflatende storm
loop voor het behoud van Ootmarsum bijvoor
beeld, hadden inmiddels op brede schaal bekend
heid en navolging gekregen. Na zijn dood is de
waardering er alleen maar groter op geworden, al
heeft ook Jan Jans niet kunnen verhinderen dat
het Twentse platteland ingrijpend veranderde Het
hopeloze van zijn strijd tekent het dilemma waar
voor hij stond: je kunt hopen de vormen in stand
te houden, maar als de wereld daarachter ver
dwijnt, worden ook die vormen op een gegeven
moment leeg en zinloos.
Betty Blikman-Ruiterkamp
Met dank aan Henk Dalebout, Teun Rosmolen,
Frans Beekman en Wim de Vrieze, alsook de
medewerkers van het Stadhuismuseum Zierikzee.
voor meer informatie zie: www.artsight.nl en
www.janjansstichting.nl
Familie A. Donker te Zierikzee
De heer J. A. Everaers te Noordgouwe
Familie J. J. Hage te Kerkwerve
De heer J. Hoeijmakers te Zonnemaire
De heer L. A. M. Kok te Bruinisse
Mevrouw I. van Rienderhoff te Zierikzee
De heer J. A. Simons te Landsmeer
De heer J. J. de Vlieger te Zoetermeer
27
