HUIS VAN NASSAU TE ZIERIKZEE NA 350 JAAR
TER ZIELE
Sir;--
Een nostalgische wandeling door Zierikzee bracht
me enige tijd geleden op de Schuithaven.
Doorlopend richting Lange Nobelstraat viel me op
de hoek van die straat en de Hoge Molenstraat
iets vreemds op: het vanouds bekende etablisse
ment Huis van Nassau was van al zijn uiterlijke
kenmerken ontdaan en zag er kaal en verpauperd
uit. Maar de deur stond uitnodigend open.
Nieuwsgierig naar de inwendige toestand van de
gelagkamer, waar in het begin van de twintigste
eeuw mijn overgrootouders de scepter zwaaiden,
ging ik naar binnen. Een aardige meneer van de
Dierenbescherming was er bezig een rommel
markt voor te bereiden, en graag bereid om te
vertellen dat het Huis van Nassau als café-restau
rant had opgehouden te bestaan. Het complex zal
worden gesloopt en een appartementengebouw
zal in de toekomst zijn plaats innemen. Een ver-
•i
Huis van Nassau in 1905 (Zeeuws Archief, prent
briefkaart coll. Gemeentearchief Schouwen-
Duiveland)
kenning van de achterkant van het gebouw met
de eveneens tot het pand behorende Graanbeurs,
leerde dat het geheel in een dusdanige vervallen
staat verkeert dat sloop waarschijnlijk de enige
nog reële optie is.
De sloop betekent het einde van een gebouw
waar sinds 1657 onafgebroken het 'horecabedrijf'
in al zijn hoedanigheden werd beoefend. Op
9 maart van dat jaar verkreeg de in het huidenvet-
tersambacht geschoolde Zierikzeeënaar Jacob
Jansz. van der Steyn de eerste tapvergunning voor
zijn herberg, die toen al de naam "Huys van
Nassauwe" droeg. Slechts met een onderbreking
gedurende de Franse tijd, toen van overheidswe
ge de naam moest worden gewijzigd in "Het
Logement van Zierikzee", is dus 350 jaar onafge
broken het Huis van Nassau een begrip geweest
voor Zierikzee. Tot voor kort was het etablisse
ment het oudste 'koffiehuis' van deze stad.
Ongeveer vijfentwintig eigenaars hebben sinds
1657 voor kortere of langere tijd het Huis van
Nassau uitgebaat. Hun namen zijn opgenomen in
de lijst die als bijlage bij dit artikel is opgenomen.
Het Huis van Nassau was van oudsher een cen
trum voor agrarisch Schouwen-Duiveland. Land
bouworganisaties hielden hier hun vergaderingen
en op marktdagen ontmoetten boeren er de afne
mers van hun producten. De naam van de socië
teit 'Landbouw en Handel', die zijn domicilie had
in het Huis van Nassau, is hiervan het bewijs even
als de naam Graanbeurs voor de bijbehorende
zaal aan de achterzijde van het pand.
In de tijd dat riemwagens en andere gerijtjes voor
Schouwen-Duivelandse boeren nog de vervoer
middelen waren om de wekelijkse marktdag in
Zierikzee te bezoeken, bood het Huis van Nassau
met een stalhouderij voor vijftig span paarden
'parkeergelegenheid'.
In later jaren was de bovenzaal het centrum van
de gezelligheids- en toneelvereniging 'Onderling
Kunst Genot' (OKG) voor jonge boerenzonen en
-dochters. De verbastering van deze naam in
12