rokende neger op was afgebeeld. Het grappige is,
dat de Telegraaf de blikken met sigaren als relatie
geschenk uitdeelde, waar behalve de negertjes ook
de advertentie van het bedrijf op was afgedrukt.
Vroeger werden er veel herinneringsblikken
gemaakt. In het museum heb ik er enige, onder
andere ter gelegenheid van de landing op de maan
in 1969, aan 'honderd jaar inpoldering van de
Haarlemmermeer' en '100 jaar spoorjubileum
1839-1939'. Er zijn ook Zeeuwse blikken aanwe
zig. Veel verschillende verpakkingen van boterbab-
belaars van de fa. J. B. Diesch uit Middelburg, met
plaatjes er op uit heel Zeeland. De Middelburgse
abdij, het stadhuis van Veere, het badhotel in
Domburg, allemaal zijn ze meer dan eens afge
beeld op een blikje om onze mooie provincie te
promoten. De oudste dateert uit 1900. Bij Diesch
zelf hebben ze hem niet meer. Ze gaven ook een
blik uit in 1965, ter gelegenheid van de opening
van de Zeelandbrug (eerst Oosterscheldebrug
geheten), en een met de opening van de
Stormvloedkering. Er zijn enkele sigarenbiikken
met een foto van het Zierikzeese Havenplein. Een
andere toont de Zuidhavenpoort, vanaf de landzij
de gefotografeerd. Het onderschrift vermeldt:
'Engelse haven Zierikzee'. Duidelijk in elkaar gezet
door iemand die had gehoord dat de Engelsekade
in de buurt lag. Ook bezit ik twee blikjes van M.C.
Doeleman, die bakker was op de hoek van de
Poststraat en de Paternosterstraat. Op een ervan
staat een foto van de uitkijktoren in de Domeinen.
Er staan auto's aan de voet van de toren. Dat werd
verboden in 1960, dus het blikje moet ouder zijn.
Het koninklijk huis is eveneens rijkelijk vertegen
woordigd op blik. Diverse generaties van het huis
Oranje-Nassau zijn afgebeeld. In het geheel heb ik
ongeveer 4000 mooie en interessante blikken om
tentoon te stellen.
Je bent zo enthousiast. Wat fascineert je aan
blik?
Blik roept zoveel nostalgische gevoelens op. De ver
pleegster van Droste Cacao bijvoorbeeld kennen
we allemaal. Het is een jeugdherinnering, van een
prettig soort. Vroeger werd er heel veel in blik ver
pakt. Blik is natuurlijk gewoon heel dun ijzer: in
1803 ontdekte men dat van ijzer, bedekt met een
laagje tin, een hermetisch gesloten bus kon wor
den gemaakt waarin voedsel door verhitting kon
worden geconserveerd. Dat kwam Napoleon heel
goed uit om zijn legers te kunnen bevoorraden.
Men zegt dat daardoor het inblikken van voedsel
op gang kwam. Blikken zijn zo divers. Er werd bij
voorbeeld kunst afgebeeld op blik, maar ook
romantische landschapjes, lieve plaatjes en zoete
gedichtjes. Blikken vertegenwoordigen soms een
heel tijdperk en kunnen bijdragen aan de sfeer in
huis. Er is eindeloos te vertellen over blik. En dat
doe ik erg graag.
Naschrift
Er zijn niet veel andere musea in Nederland die blik
ken in huis hebben. In Uithuizermeden, helemaal
boven in Groningen, is blikmuseum 'Het Behouden
Blik' gevestigd. Gezien hun website is deze op
dezelfde leest geschoeid als 'de Blikvanger'. Het
'Kruideniersmuseum' te Brielle heeft wel veel blik
jes in haar collectie, maar is daar niet in gespeciali
seerd. In Deventer heeft lang het Speelgoed- en
Blikmuseum bestaan. Helaas verblijft de blikcollec-
tie, die indertijd geschonken werd door het bedrijf
Thomassen en Drijver Verblifa -de grootste blikfa-
briek van Nederland- en uit 4000 stuks bestaat,
grotendeels in het depot. Binnen afzienbare tijd
komen er door schenking nog eens 4000 stuks bij.
Alle blik is eigendom van de gemeente Deventer,
die bezig is om er een goed pand voor te zoeken.
Het plan is om in 2009 'het Nationale Blikmuseum'
officieel te openen. Tot die tijd worden er wel
steeds kleine blikexposities gehouden in het
Deventer Historisch Museum 'de Waag'. We
mogen constateren dat met museum 'de
Blikvanger' Schouwen-Duiveland iets bijzonders in
huis heeft.
Betty Blikman-Ruiterkamp
15