Vogelreservaat De Maire in Oosterland gezien vanaf de zeedijk in de jaren tachtig van de twintigste eeuw (foto Teun Rosmolen te Zierikzee) landen naar Leidschendam en zag een vogel die ik niet kende, nam hem goed in mij op, en was zodoende in staat hem nog dezelfde dag in hou ding en kleuren na te tekenen. Carel herkende de vogel direct, en bleek het bij het juiste eind te heb ben: een Siberische vorkstaartplevier! Zijn laaggelegen grond aan de Mairevliet, het eer dergenoemde kreekrestant dat toen al de naam Geule droeg, was een gemengd zoet en zilt gebied, Den Aanwas genaamd. Den Aanwas gold als een broedplaats van belang voor kluut, grutto en tureluur. Ornitholoog pur sang Schimmel- penninck deed onderzoek in het veld, en trof hier tevens de broedende steltkluut en zwartkopmee uw aan. In de jaren veertig wist hij de vogelpopu latie met speciaal uit Roemenië overgebrachte exemplaren van de kwak uit te breiden, een in Nederland zeldzame reigersoort. Tijdens de inundatie van Schouwen-Duiveland aan het eind van de Tweede Wereldoorlog had het gebied veel te lijden. Meer onheil moest koste wat kost buiten worden gehouden. Liever nog dan voor herbouw van zijn verwoeste voorouderlijke villa in Oosterland gebruikte Carel Schimmel- penninck daarom de toegekende herbouwver- goedlng voor het huis voor een nog hoger doel: de vogelbescherming in het Mairegebied. Zijn dierbare landhuis van het Heerenhof zou een ruïne achter een rietkraag blijven. Hij liet om het gebied een hoge ringdijk maken - die in 1951 werd voltooid - en het waterpeil kunstmatig hoog houden. Hij offerde hierbij pachtgrond op en dus een deel van zijn jaarlijse inkomsten. De opgewor pen aarden wal èn de brede omwatering moesten beschermen tegen het natuurgeweld, maar zeker ook tegen de mens Niemand mocht zonder zijn toestemming het gebied betreden en aldus de rust verstoren, zelfs niet voor onderzoek naar de vogelstand. Toen de ringdijk klaar was, zorgde het zaad van het welig tierende onkruid voor overlast op het omliggende boerenland. Maar het welzijn van de vogels genoot de voorkeur, niet dat van de mens. Aanleiding voor de Stichting voor de Landbouw, een landelijke organisatie ter behartiging van de belangen in de landbouwsector, om contact met de eigenaar op te nemen. Deze zou door zijn hou ding het enthousiasme voor de natuurbescher ming onder de plaatselijke bevolking nu niet bepaald bevorderen.8 Wassenaarder Schimmelpenninck voelde zich geroepen om het gebied opnieuw in te richten. De ruil van zijn in 1953 verwoeste eendenkooi in Ellemeet, tegen aan Den Aanwas grenzende lan derijen - tijdens de herverkaveling op Schouwen- Duiveland - zal een van de redenen zijn geweest om kritisch naar de bestaande inrichting te kijken. Gewenste veranderingen verliepen soms op won derlijke wijze, want projecten konden even spoe dig begonnen als beëindigd worden. Het veranderde Mairegebied in Oosterland, met meer open zanderige percelen, trok een 'nieuw komer' als de strandplevier. Zich uitbreidende riet- 22

Tijdschriftenbank Zeeland

Stad en lande | 2008 | | pagina 24