In die tijd werd de doodstraf weinig meer voltrok ken, maar meestal opgelegd om aan te geven hoe zwaar het misdrijf was. Jan Rap wendde zich met een gratieverzoek tot de "Edel Mogende Heren der Staten van Zeeland". Door hen werd op 14 mei 1778 het vonnis omgezet in verbanning "voor 30 jaar buiten het territoir dezer Vereenigde Provintien, mitsgaders het resort van de Generaliteit en de geassocieerde landschappen." Maar Jan Rap was zo brutaal om zich in Amsterdam te vertonen. Daar werd hij "gehape- rendeerd"hij werd in mei 1784 terug naar Zierikzee gebracht. Ditmaal ontsprong hij de dans niet. Op zaterdag 22 mei 1784 liep de halve stad uit om de moordenaar, die ook nog eens zijn ban had verbroken, zijn straf te zien ondergaan. Dit gebeurde om halfeen. Om twee uur nam men het lijk af, om het over te brengen naar de buitengalg. Zo kwam Jan Rap aan zijn treurig einde. Om de kosten enigszins te dekken liet de stad Zierikzee zijn bezittingen, waaronder zijn schip, verkopen. De fotocollectie van het gemeentearchief bevat vele onbekende afbeeldingen van Schouwen-Duiveiand. Hierbij een voorbeeld, uit: diacollectie J.F.J. van den Berge, fotocollectie Gemeentearchief Schouwen-Duiveiand. Bronnen: Rechterlijk Archief Zierikzee 1777-1778-1784 Zierikzee. Zierikzeesche Nieuwsbode, 03-11-1970. Van Dale's Idioom Woordenboek, Readers Digest 1999, Lemma Jan Rap. De naam Jan Rap kwam al voor in 1612. Een jaar later schreef Samuel Coster een toneelstuk, waarin Jan Rap en Jan Raps maat een hoofdrol speelden, waarschijnlijk heeft het Franse woord voor gespuis "rapaille" hier invloed op gehad. Tegenwoordig is de ongunstige bete kenis van de uitdrukking wat afgezwakt en wordt met Jan Rap en zijn maat ook wel de gewone man of ieder een in het algemeen aangeduid. 2 Met een koord wurgen (op een schavot met valluik) gaf een grotere schande als onthoofden: de executie duur de ook veel langer. i Gevangen genomen. 17

Tijdschriftenbank Zeeland

Stad en lande | 2009 | | pagina 21