Aanbesteding'.
een toepasselijke toespraak door de voorzitter
van de regenten, M.C. de Crane, en 's avonds een
buitengewone traktatie: meik en brood.
Aan het eind van de 19e eeuw waren de maal
tijden in het Burgerweeshuis:
Ontbijt (om acht uur, 's zondags om half negen):
gesmeerde boterhammen met melk met water,
de kleinen een glas melk.
Middageten (om twaalf uur, 's zondags om één uur).
Avondeten (om vijf uur): boterhammen.
's Avonds (om negen uur) 'paptafel': karnemelkse
pap, hetzij van boekweitgort (grutten) of van
gepelde gort.
Het middageten was op maandag: aardappelen
met spek en azijn; op dinsdag: aardappelen,
gebraden vlees en groenten ('s winters zuurkool);
op woensdag: soep, getrokken van vleesbeende
ren, met rundvlees en soepgroenten en brood
('s winters erwtensoep met spek); op donderdag:
aardappelen met haché (vlees, uien, azijn); op
vrijdag: rijst of gort, gekookt in melk, met suiker;
op zaterdag: de ene week zoute vis, de andere
week stokvis, met aardappelen en rijst met boter
saus; op zondag: soep (als woensdag),
in de eerder genoemde Instructie stelt artikel 11:
'Zij [de vader en de moeder] zullen alle maaltijden
bijwonen en het ontbijt inleiden met stichtelijke
lectuur of stichtelijke liedereneer beoordeling van
het Bestuur. Aan het ontbijt, middagmaal en
avondeten zullen zij voorgaan, of één der kinde
ren doen voorgaan, in gebed en dankzegging'.
irzvaS- Regenten over hel Burger-Weeshuis le
Zierikzee rullen aanbesteden op Woensdag
lü December 1SG5 's middags len 12 ure de
levering van onderstaande Artikelen, bcuoodigd ge
durende hel jaar 18G4-
1 0 4«ort.
2." Vleescli en Vleesclibccndercn.
3." Schoenen benevens Onderhout! ge
durende het gehecle jaar.
Nadere informaties bij den Vader van voornoemd
Geslicht.
ZieniKzi-p,, 4 December 18GÜ
Regenten voornoemd,
i\I. C he CRANK. Voorzitter
II A. van 1JSSEI,STEUN, Secretaris
Uit de Zierikzeesche Nieuwsbode van 5 december
1863.
Soms werd de levering van voedingsmiddelen,
schoenen en brandstof aanbesteed,
in datzelfde jaar werd de levering van gort gegund
voor fl. 12 per 100 kg., het vlees voor fl. 0,535 per
kg. en de vleesbeenderen voor fl. 0,11 per kg. De
schoenen en het onderhoud ervan kostten voor
meisjes fl. 4,70 en voor jongens fl. 5,75 per jaar. In
1893 waren voor het weeshuis de kosten per
wees fl. 75 per jaar.
In 1878 vond in Zierikzee de formele opheffing
plaats van de stedelijke Godshuizen, te weten het
Armhuis, het Gasthuis en het Oude Mannen- en
Vrouwenhuis. De bezittingen en inkomsten van
die instellingen werden toegekend aan het
Burgerweeshuis
Voor haar inkomsten had het weeshuis meerdere
bronnen. Zo was er de verpachting van landerijen
in Zierikzee, Nieuwerkerk, Oosterland, Eikerzee,
Ellemeet, Kerkwerve en Noordwelle. Verder kreeg
het weeshuis schenkingen, erfenissen en legaten.
Een belangrijke bron van inkomsten vormde de
verhuur van lijkkoetsen, rouwkleding, rouwman
tels en doodskleden voor over de kist. Veel wees
huizen in Zeeland hadden van de stedelijke over
heden het alleenrecht hierop gekregen. Een curi
eus monopolie.
In het algemeen komt het beeld naar voren dat
het Zierikzeese weeshuis bepaald niet armlastig
was. In 1893 spreken de regenten over "den gun-
stigen toestand onzer financiën". Dit was mis
schien ook wel het gevolg van hun zuinige finan
ciële beheer.
De eerder genoemde Instructie stelt dat het de
vader en de moeder 'verboden is straffen op te leg
gen, en, waar zij vermeenen ernstig te moeten ver
manen, zullen zij zich van ongepaste bewoordin
gen onthouden'. En verder: 'In geen geval zal licha
melijke kastijding mogen worden toegediend".
Betty Blikman-Ruiterkamp geeft in Stad en Lande
van juni 2008 een aardig inkijkje in straffen in het
Burgerweeshuis. Daaruit blijkt dat de binnenvader
de overtredingen rapporteerde aan de regenten en
dat die de strafmaat bepaalden. Het is niet goed na
te gaan in welke mate de papieren voorschriften
op alle punten strikt werden gehandhaafd,
in de Instructie wordt verder gezegd dat de vader
en de moeder samen verantwoordelijk zijn voor
de goede orde en tucht in het Huis, maar het
opzicht over de werkjongens voornamelijk de
12
