eromheen, voortaan bekend onder de naam
Frederiksoord.
Schouwen-Duiveland valt bij die proefkolonie nog
niet in de prijzen, maar al snel worden er hoeves
bijgebouwd en dan krijgen de contribuanten waar
voor hun geld en mogen zij een arm gezin zenden.
Willem Hahn is 45 jaar oud als hij meftechtgenote
Simonia Kester en zeven kinderen midden juni
wordt door eene herkenbaare soort van kleding
moeijelijk gemaakt.'
De familie Hahn betrekt een nieuwgebouwde
hoeve, onder van steen en boven afgedekt met
riet, met een houten schuur ertegenaan
gebouwd. Het zijn eenvoudige huisjes, niet groot,
maar onvergelijkbaar beter dan de armenhuisves
ting in de steden. Wie heden ten dage door die
De inschrijving van de familie Hahn. Bron: Fotocollectie auteur.
1820 uit Zierikzee vertrekt. De subcommissie
geeft ze 32 gulden en 52 en een halve cent mee
om via Amsterdam en over de Zuiderzee naar hun
nieuwe woonplaats te reizen. Dinsdag 20 juni
komen ze aan in wat dan Frederiksoord-2 heet
maar na een tijdje met de rest van Frederiksoord
wordt samengevoegd.
Het leuke is dat de Maatschappij van Weldadig
heid vanaf de eerste dagen van haar bestaan een
geweldig goed archief heeft bijgehouden. Dankzij
dat archief kon ik voor het boek De proefkolonie
de gebeurtenissen op en rond de kolonie bijna
van dag tot dag volgen en ook op basis van die
archiefgegevens heeft de Onstwedder land
schapsschilder Geert Schreuder een schildering
van de proefkolonie gemaakt. Het archief berust
in Assen bij het Drents Archief en nakomelingen
van kolonisten hebben een goede kans daar sail
lante details uit het leven van hun voorouders te
vinden.
Dankzij dat archief weten we ook dat ze direct bij
aankomst in de kleren gestoken worden. Alle
kolonisten lopen in blauwe, uniforme kleding.
Daar zitten twee gedachten achter. Als mensen
nette spulletje hebben, zullen ze zich automatisch
netjes gaan gedragen. Maar ook: 'De desertie
streek loopt kan nog een boel van die huisjes in
hun oorspronkelijke staat zien.
En prompt begint ook het werk, want het is hier
geen vakantiekamp. De bedoeling is dat iedereen
met zijn werk niet alleen de eigen kost bij elkaar
scharrelt maar ook de gedane investeringen
terugverdient, zodat met dat oorspronkelijke geld
volgende koloniën gesticht kunnen worden.
Generaal-Majoor Johannes van den Bosch. Bron:
Fotocollectie auteur.
De man achter die ambitieuze plannen is gene-
raal-majoor Johannes van den Bosch.
Achtendertig jaar, een self-made man, weduw-
6
'OÓUi&titrt-