EXCURSIE NAAR ELBURG EN HUIS DOORN
P. F. Vleugel
Op zaterdag 3 september 2011 gaat de Vereniging In dit bijzondere kasteel heeft de laatste Duitse
Stad en Lande van Schouwen-Duiveland naar het Keizer Wilhelm II von Hohenzollern als asielzoeker
oude Zuiderzeestadje Elburg en naar Huis Doorn. na de Eerste Wereldoorlog gewoond.
Restanten van de oude stadsmuur van Elburg. Afbeelding afkomstig van www.wikipedia.com
Elburg is een oude stad uit het begin van de der
tiende eeuw. Het kreeg al in 1233, dus iets eerder
dan Zierikzee, stadsrechten. Elburg ontwikkelde
zich tot een belangrijke vissersstad, maar ook tot
Hanzestad aan de Zuiderzee. Er was volop handel
met het Oostzeegebied, met steden als Hamburg,
Kiel en Lübeck en al in 1367 werd Elburg vermeld
als lid van het Hanzeverbond. Dit was handel in
graan, hout, pelzen, maar ook in haring en zout. Er
werd gevaren met houten koggen, platbodem
zeilschepen met één mast en een vierkant razeil,
in de tweede helft van de veertiende eeuw kreeg
Elburg te maken met een aantal desastreuze
overstromingen. De hertog van Gelre (Gelderland)
besloot toen de stad te laten verplaatsen. Zijn
rentmeester, Arent thoe Boecoop, realiseerde dat
tussen 1392 en 1396. Hij ontwierp zuidelijker een
nieuwe stad met een strak, rechthoekig straten-
patroon. Het oude Elburg werd aan de golven
prijsgegeven.
Het middeleeuwse stratenpatroon van Elburg is
gelukkig bewaard gebleven. De stad kreeg een
ommuring met vier stadspoorten. Van de muren
van Elburg bestaat nog een deel, van de poorten
bleef slechts de vischpoort aan de waterzijde van
de stad bewaard. Aan het eind van de zestiende
eeuw werd Elburg versterkt met aarden wallen,
rondelen en verdedigingstorens. Deze rondelen
werden in later tijd volgebouwd met huisjes. Ook
langs sommige stukken van de stadsmuur staan
nog muurhuisjes. Aan de binnenzijde van de
stadsmuur vlakbij de al genoemde vischpoort is
een touwbaan, waar je de touwslager aan het
werk kunt zien. In de stad is een gotische Sint
Nicolaaskerk, zoals in Nederland in veel havenste
den. Sint Nicolaas was de beschermheilige van de
zeevarenden. De spits is in de zeventiende eeuw
verbrand en nooit meer vervangen,
in het voormalige Agnietenklooster is het
gemeentehuis gevestigd. Het gemeentehuis her
bergt een fraaie oude raadszaal en verder is het
museum. Ook zijn er twee hofjes te vinden met
een plein en pomp.
Elburg bleef, nadat de Hanze verdwenen was als
handelsverbond, een vissersstad. Met botters
werd op de Zuiderzee vis gevangen. De stad heeft
23