Noordgouwe
Buitenplaatsen in
Noordgouwe, een plaats van werken en rusten
In 1810 vond een bizarre ontmoeting met de
Franse keizer Napoleon plaats die hem aanvan
kelijk uitmaakte voor 'schurk', maar hem later
in ere herstelde. En als Gouverneur van Zeeland
zou Schorer in 1817 de nieuwe Oranjevorst,
koning Willem I, ontvangen tijdens de opening
van de nieuwe haven, maar vanwege gezond
heidsredenen moest hij zich laten vervangen
door zijn schoonzoon en latere opvolger.
Schorer was een telg uit een aanzienlijke familie
en hij en zijn echtgenote, Johanna Maria van
den Brande, waren bepaald niet onbemiddeld.
Maar, zo schrijft zijn biograaf De Kanter: 'Hij
beschouwde in Gemalin en kinderen, de dier
baarste voorwerpen zijner zo groote aardsche
bezittingen.' Schorer wordt beschreven als een
pragmatisch bestuurder, integer, krachtdadig,
gedreven en loyaal. Uit zijn dagboeken, brieven
en toespraken komt ook naar voren hoe zorg
vuldig hij is in zijn besluitvorming, dat hij recht
door zee is en niet zelden toont hij zijn emoties.
Mede op initiatief en met medewerking van de
Stichting Schorer Familiebezit, wordt Jacob
Hendrik Schorer in een kleine expositie in het
Zeeuws Archief in de schijnwerpers gezet. De
banden tussen het Zeeuws Archief en de familie
Schorer zijn hecht: het rijke archief van de fami
lie Schorer berust in de depots van het Zeeuws
Archief, én Jacob Hendrik Schorer woonde met
zijn gezin in het statige Van de Perrehuis, waarin
sinds 2000 de kantoren van het Zeeuws Archief
zijn gehuisvest.
In de zeventiende en achttiende eeuw waren
het kooplieden en stadsbestuurders die naar
Noordgouwe trokken om daar van het buitenle
ven te genieten. Maar de boomgaarden, hak-
houtbossen en vruchtbare akkers waar die bui
tenplaatsen uit bestonden, moesten ook inkom
sten opleveren.
Plezier en profijt gingen dus hand in hand.
in het begin van de negentiende eeuw werden
de meeste buitens gesloopt of kwamen in han
den van welgestelde boeren die er zelf gingen
wonen. Een kleine groep onderling verwante
geslachten uit Zierikzee hield in de negentiende
eeuw een zetel op het platteland. Hun parken
gaven Schuddebeurs een voorname uitstraling
en ook nu nog vormen ze een groene oase in de
weidse polders van Schouwen-Duiveland.
Opkomst, bloei en verval van de buitenplaatsen
in Noordgouwe zijn nauw verbonden met de
lotgevallen van Zierikzee, maar even sterk met
die van het platteland. Rusten en werken waren
twee kanten van het leven op het platteland die
elkaar op de buitenplaatsen ontmoetten.
Dit boek kwam tot stand met medewerking van
Sander den Flaan.
ISBN 978-90-5972-823-3
(Zie ook de losse bijsluiter in dit nummer.)
HOFSTEDEN, LUSTHOVEN EN LANDHUIZEN
Martin van den Broeke
Dit boek van Martin van den Broeke beschrijft
het ontstaan en de ontwikkeling van buiten
plaatsen rond Noordgouwe vanaf het begin van
de zeventiende eeuw tot in de twintigste eeuw.
Tal van archiefbronnen vertellen hun verhaal.
3
