Sporen van de slavenhandel op het Zeeuwse strand
Nieuwe leden
Peter Noordermeer
Af en toe vind je op de stranden van Zeeland
een kauri, een schelpje uit de tropische wateren;
we hebben er inmiddels een kleine verzameling
van. De meeste tref je aan bij de Kaloot, tussen
de kerncentrale van Borssele en de Sloehaven,
en op het strand van Nieuwvliet en Cadzand-
bad. Maar ook bij Westenschouwen spoelt er zo
nu en dan eentje aan. Het is het gevolg van een
schipbreuk in 1738.
De kauri's, die door de voc werden opgevist in
de buurt van de Maldiven, golden als betaal-
Tropische porseleinslakjes of kauri's (Cyprea moneta),
gevonden op de Zeeuwse stranden (foto Peter Noordermeer)
middel bij de slavenhandel. De Latijnse naam
werd later Cyprea moneta (Linnaeus, 1758),
waarbij moneta uiteraard verwijst naar geld.
Aanvankelijk kostte een slaaf enkele tientallen
kauri's, maar de prijs liep door de enorme aan
voer van het schelpje (een alternatief van de
huidige geldpers!) algauw op van enkele tien
duizenden tot bijna 200.000.
in 1738 voer het Zeeuwse fregat Reigersbroek
vanaf Ceylon naar huis via Kaap de Goede Hoop;
het schip was geladen met kauri's. Het kwam in
moeilijkheden op de banken van de Ooster
Rassen en werd op de Westkapelsedijk gewor
pen, waarna het door wind en golven aan stuk
ken werd gebeukt. Schipper Elias Moeninx en
vijftig van zijn mensen vonden de dood.
In Walcheren spoelden de 'keutjes' daarna in
overvloed aan. Daar waren ze welkom, want
men speelde er het keutjesspel mee. De kauri's
werden bewaard bewaard in de keutjesdööze
of de keutjeszak. Het betrof niet alleen aan
gespoelde exemplaren van de Reigersbroek,
maar ook 'keutjes' die opvarenden van de
voc-schepen mee naar huis namen. (Zie ook
www.slavenhaler.nl/frames-boesjes.html)
Mevr. I. Heuff te Zierikzee
Mevr. R. Hart te Burgh-Haamstede
De heer v. sinke te Oude Tonge
De heer p. van der Hulle te Rotterdam
De heer J. Pantekoek te Zierikzee
Mevr. H.U. Aflenzer te Bussum
Mevr. M. Ketting te Renesse
De heer J.H. Blom te Renesse.
De vereniging heeft per 1 februari 2014 659 betalende leden.
4