a"s isolement? Schouwen-Duiveland voor en na 1965
:en'
erd Peter Vleugel
uit
een
ten Op 1 april 1965 was Schouwen-Duiveland geen waren er volop veerdiensten met alle omringen-
ide eiland meer door het gereedkomen van de de eilanden en het vasteland, en diverse beurt-
de Grevelingendam tussen Goeree-Overflakkee schippers die een geregelde dienst met elders
aire en Schouwen-Duiveland. Later dat jaar, op 15 onderhielden.
december, werd de Zeelandbrug (toen nog In de politiek was er in de tweede helft van de
'Oosterscheldebrug') geopend. De meeste veer- negentiende eeuw landelijk een vooruitstrevende
diensten werden hierdoor overbodig en ver- liberale meerderheid, zo ook op Schouwen-
iep dwenen. Duiveland. Het socialisme schoot pas laat wor-
het In 1850 waren er nog twintig eilanden in de tel op Schouwen-Duiveland. Zeeland had in de
het Nederland, voornamelijk in de Waddenzee, de negentiende eeuw per hoofd van de bevolking
De Zuiderzee en in de zuidwestelijke Delta. Door echter de meeste verkochte dagbladen van heel
alta de aanleg van de spoorlijn over de nieuwe Nederland en hierbij spande Schouwen-Duiveland
;rn- Kreekrakdam, verloor Zuid-Beveland de eilanden- de kroon. Is er dan sprake van isolement?
het status in 1866. Dordrecht volgde in 1871 en Het eerste plattelandsziekenhuis van Nederland
de Walcheren met de aanleg van de Sloedam in kwam in Noordgouwe dankzij een lokaal comité
en- 1872. Op dit voormalige eiland kwamen sinds- met de dorpsarts en de burgemeester, zeer
erd dien mollen voor; die waren er eerder nooit vooruitstrevend was het om bij Haamstede een
ela- geweest. Later, in 1884 raakte Sint- Philipsland vliegveld te bouwen, waardoor Schouwen-
en door de aanleg van de Slaakdam eiland-af en het Duiveland op een directe en snelle manier ver-
het eiland Tholen kreeg in 1928 een brug naar Noord- bonden werd met Rotterdam en Amsterdam,
ade Brabant. Honderd jaar na 1850 waren er zodoen-
ani- de maar twaalf eilanden in Nederland over. Door de neergang van de meekrapteelt en het
zen Het woord isolement is afgeleid van het Latijnse grote jaarlijkse vertrekoverschot van voorname-
;pa- woord isola, dat eiland betekent. lijk landarbeiders, was wel sprake van een
nol- Maar waren de Zeeuwse eilanden vroeger wel gevoel van economische malaise,
ter! zo geïsoleerd? Vanaf de Zeeuwse eilanden wer- Ook werd de invloed van de boerenstand minder
lak- den in het verleden veel (handels)contacten door de invoering van het algemeen kiesrecht
aen over water gelegd met de hele wereld. Ook (voor mannen) in 1917. Tot in de jaren vijftig was
itte
'.ede
inds
3-72
in:
en
ind,
laag
neer
land
Noordgouwe had het eerste streekziekenhuis van Nederland; links het oude uit 1903, rechts het latere uit 1942
(Foto PJ. Ochtman; GASD O 0073)
IEXEMHUGI
21
