VMNDVD
GESCHIE
DENIS
m
Tolerantie
Meertens noemt het antipapisme van de
zestiende en zeventiende eeuw 'een historische
noodzakelijkheid, een onmisbare component
in de meedogenloze strijd van krachten en
tegenkrachten, waarin de mensheid oude
rechten tracht te handhaven of nieuwe tracht
te verwerven.'18 Historische noodzaak of
niet, die strijd is in Schouwen-Duiveland in
die tijd ook gevoerd. Dat de bestuurders hier
over het algemeen anders in stonden dan de
predikanten, is ook duidelijk.
De religieuze tolerantie in de Republiek omvatte
voor de katholieken dan wel gewetensvrijheid,
maar niet de vrijheid om die godsdienst ook
daadwerkelijk uit te oefenen. De katholieke
bronnen uit die periode spreken over de
vernieling van kerkschatten, het onmogelijk
maken van de bediening van de sacramenten,
het vervolgen, gevangen nemen en verbannen
van priesters, het opleggen van zware financiële
lasten aan de leken, de vrees om lastig gevallen
te worden, de uitsluiting uit de publieke ambten,
de noodzaak om in het geheim te reizen en
kerkdiensten te houden. Aan de katholieken
werd de toegang tot de sacramenten ontzegd,
in hun ogen de enige toegang tot het heil.
Charles Parker noemt dit het 'paradigma van
vervolging'.19 Dit betekent dat de katholieke
inwoners zelf de maatregelen beleefden als
vervolging vanwege hun geloof. We kunnen
slechts vermoeden dat de katholieken in
Zierikzee dit ook zo hebben ervaren. Plaatselijke
katholieke bronnen uit die tijd zijn niet bewaard
gebleven. Het archief van de katholieke statie
ging bij het Oproer van 1787 verloren, op enkele
doopregisters na die een kerkmeester uit de
vlammen wist te redden20.
rele organisaties in Ne
edenis in de schijnw
is altijd aanwezig, maa
ij geloven dat kennis van het verleden
bijdraagt aan begrip van het heden en
daaraan context geeft.
Bent u actief op het gebied van fi
muziek, film, food, politiek, outdoor
(wandelen/fietsen), toerisme? En d
UI
óm
duiveland.nl.
Wij doen al mee op Schouwen-Duiveland!
De VMSD, Gemeentearchief Schouwen-
Duiveland, Boekhandel De Vries, Radio-
omroep Schouwen-Duiveland, Fimtheater
De Weverij/fiZi, Wereldregio, de Zeeuwse
Bibliotheek - Zierikzee, Vivi Techni en
VVV Schouwen-Duiveland nemen dit jaar
het initiatief om deze Maand van de
Geschiedenis invulling te geven.
.1. -j.
