Lezingencyclus
Maana van de
Geschiedenis
2018
VMHDVD
GESCHIE
k DENIS
Samenvatting voordracht
prof. dr. Simon Groenveld
(11 oktober 2018)
Samenvatting voordracht
dr. Albert A. J. Scheffers
(25 oktober 2018)
De Maand van de
Geschiedenis 2018
Plaats, tijd, kosten en reserveren
Samenvatting voordracht
dr. Gijs van der Ham
(6 november 2018)
Het Stadhuismuseum Zierikzee organiseert ook
dit jaar samen met de Heemkundige Vereniging
Stad en Lande een serie voordrachten in het
kader van de Maand van de Geschiedenis. Het
thema van 2018 is 'oproer en verzet'. In 2018
is het 450 jaar geleden dat de 80 jaar durende
strijd van de Nederlanders tegen het Spaanse
gezag begon. In diverse musea wordt met
thematentoonstellingen aandacht besteed aan
de periode 1568-1648, ofwel de Tachtigjarige
Oorlog.
Prof. dr. Simon Groenveld, emeritus-hoogleraar
van de Universiteit Leiden gespecialiseerd in
de geschiedenis en cultuur van de Republiek
der Verenigde Nederlanden, bijt op 11 oktober
2018 het spits af met zijn voordracht 'Het begin
van de Tachtigjarige Oorlog, ca. 1559-1572'.
Historicus dr. Albert A.J. Scheffers, directeur
bestuurder van het Stadhuismuseum Zierikzee,
gaat op 25 oktober in op het begin van de
Tachtigjarige Oorlog in Zeeland met de nadruk
op Schouwen-Duiveland.
Dr. Gijs van der Ham, senior conservator van
het Rijkmuseum Amsterdam, sluit de reeks
met een voordracht waarin de nieuwe expositie
in het Rijksmuseum 80 jaar oorlog en zijn
gelijknamige boek het uitgangspunt vormen.
In 2018 is het 450 jaar geleden dat, volgens
de traditie, de Tachtigjarige Oorlog zou zijn
begonnen. Deze lezing is geconcentreerd op
de vraag, hoe het ontstaan van de oorlog kan
worden verklaard.
De Tachtigjarige Oorlog blijkt een complex
fenomeen. Hij doorliep diverse stadia van
onvrede via opstand naar burgeroorlog, gods
dienst- en vrijheidsoorlog en mondde uit in
een internationale strijd. Deze karakteristieken
vragen om toelichting. Golden zij wel voor alle
groepen van de bevolking? Bovendien werd
volgens de traditie de strijd steeds tegen Spanje
gevoerd. Hoe valt dit te verklaren? En is deze
kwalificatie in haar absoluutheid wel terecht?
Wij kijken naar feiten en structuren - zowel
binnen de Nederlanden als in Europa - rond
het jaar 1568. Ons begin moeten wij vroeger
leggen, veeleer rond het jaar 1559. Ons eind
punt zal 1572 zijn, het jaar waarin de bekende
verovering van het havenstadje Den Briel plaats
vond en het inmiddels uitgroeiende conflict een
geheel nieuwe wending nam.
Ter afsluiting worden de daaropvolgende jaren
in vogelvlucht en analytisch bekeken, tot 1648
- de Vrede van Munster - toe. Was het toen
bereikte resultaat inderdaad het doel dat men
zich tachtig jaar eerder had gesteld? En was het
aangehouden beginjaar van de opstandigheid
wel even precies te bepalen als het eindjaar
1648?
Prof. Groenveld heeft veel gepubliceerd over
de Tachtigjarige Oorlog. Zijn meest recente
publicatie is verschenen bij Uitgeverij Verloren
onder de titel: Facetten van de Tachtigjarige
oorlog. Twaalf artikelen over de periode 1559
1652. Stadshistoricus dr. Huib Uil heeft dit boek
gerecenseerd in zijn column in de Wereld Regio
van 22 juni 2018 en noemt het 'een aanwinst
voor iedereen die zich verdiept in de wording
van Nederland'.
Zijn voordracht is gebaseerd op onderzoek in
bestaande literatuur en gepubliceerde bronnen
die zich specifiek richten op de periode van
de Tachtigjarige Oorlog waarin de Republiek
der Verenigde Nederlanden en de Staten van
22
Pas tachtig jaar en drie generaties later kon
vrede worden gesloten.
De Maand van de Geschiedenis is het grootste
geschiedenisevenement van Nederland. Door
honderden culturele, toeristische, literaire en
mediaorganisaties wordt geschiedenis onder de
aandacht gebracht van miljoenen Nederlanders.
Het thema van de Maand van de Geschiedenis
2018 is 'oproer en verzet'.
De voordrachten worden gehouden in de
Schepen- of Trouwzaal van het Stadhuis
museum Zierikzee, Meelstraat 6-8, 4301 EC
Zierikzee, 0111-454464.
De aanvang is steeds om 19:30 u.
Het museumcafé van het Stadhuismuseum is
op genoemde avonden vanaf 19:00 u geopend.
De toegang is 4,50 per voordracht. Een kopje
koffie of thee bij aanvang van de avond is bij de
prijs inbegrepen.
Bij reservering van de gehele reeks van drie
voordrachten en na overmaking van 11,25 via
NL 92 RBRB 0929122674 o.v.v. lezingencyclus
Maand van de Geschiedenis 2018, bedraagt
de toegang slechts 3,75 per voordracht. Het
kopje koffie of thee bij aanvang van de avond is
ook dan bij de prijs inbegrepen.
De Schepen- of Trouwzaal van het Stadhuis
museum heeft een beperkt aantal zitplaatsen
beschikbaar. Reserveren wordt aanbevolen.
Zeeland gevormd worden. Het onderzoek is
aangevuld met informatie verzameld door wijlen
fiscaal jurist mr. Wim Dirksen (1924-2012).
Het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen publiceert later dit jaar in de
serie Werken het door Dirksen nagelaten script
onder de titel Gezag en geld in Zeeland 1572
1576. Van Revolte tot Pacificatie.
In 2018 is het 450 jaar geleden dat de
Tachtigjarige Oorlog begon (1568-1648). Het
is de aanleiding voor een grote tentoonstelling
in het Rijksmuseum, een zevendelige televisie
serie van de NTR en een bijbehorend boek: 80
jaar oorlog (1568-1648). Alle drie laten zij zien
hoe onderwerpen zoals tolerantie, godsdienst
vrijheid, zelfbeschikkingsrecht en identiteit - ook
nu nog relevant-, een cruciale rol speelden
in het ontstaan van het huidige Nederland en
België. In 80 jaar oorlog beschrijft historicus
Gijs van der Ham hoe verzet, opstand en
burgeroorlog ervoor zorgden dat de bestaande
Nederlanden in twee delen uiteenvielen.
Het noorden, het huidige Nederland, werd
onafhankelijk. Het zuiden, nu grofweg België,
bleef onderdeel van het Spaanse rijk.
De overgave van Breda in 1625. De burgemeester
Justinus van Nassau overhandigt de stadssleutels
aan generaal Ambrogio Spinola. Schilderij van
Diego Velasquez (Wikipedia)
