rkWikM10^^ TERRITDRIUn
m gij VOGELS
(Naar een artikel in "The world of birds"
door Malcolm Ellis).
Een vogelterritorium is een gebied dat uitsluitend of in
de eerste plaats verdedigd wordt tegen leden van dezelf
de soort. Zo'n gebied kan gereserveerd zijn door één
dier, door een paar of door een groep. Niet alleen vo
gels vormen hun eigen territorium; veel andere dieren
hebben het ook. Zo'n gebied wordt soms alleen in het
broedseizoen verdedigd, maar het kan ook zijn dat het
gebeurt in een tijd, die buiten het broedseizoen valt;
ook is het mogelijk dat die verdediging slechts een ge
deelte van het broedseizoen plaats heeft. Variaties ge
noeg? Neen, want soms verdedigt een vogel een heel
jaar zijn territorium.
De grootte van het gebied kan ook enorm variëren. Het
kan wisselen tussen een paar are voor een klein zangvo
geltje en verscheidene mijlen voor een grote vogel, zo
als een arend. Ook de grootte van het territorium van
dezelfde soort kan enorm variëren. Deze individuele
variatie wordt sterk bei'nvloedt door het voedsel. Wan
neer dat overvloedig is, dan is er een sterke neiging
tot verkleining van het gebied. Bij enige soorten worden
de territoriums kleiner als de bevolking zich uitbreidt
en groter wordt dan normaal.
Het bezetten van territoriums door vogels, maakt dat
elke soort de ruimte krijgt, die het behoeft en het voor
komt dat de totale voedselvoorraad wordt verkwist of
uitgeput raakt. Het bevordert het gebruik van onbenutte
woonplaatsen en is een middel ter voorkoming van over
bevolking, waardoor de levenskansen worden bevorderd.
In de vierde eeuw v66r Christus bestudeerde Aristoteles
reeds de verdediging door vogels van hun territorium,
maar het was niet v66r het begin van deze eeuw, dat
H. Elliot Howard aantoonde dat territoriums een belang
rijke functie vervullen in het vogelgedrag, in het bij
26
