<5
In diverse tijdschriften verschijnen de laatste tijd artikelen over
natuur- en milieu-educatie. Helaas wordt er dan veelal over natuur-
en milieu-educatie gesproken zonder te omschrijven wat men er onder
verstaat (definitie)In een aantal korte stukjes wil ik proberen
de natuur (educatie) vanuit verschillende hoeken te belichten met
het doel enige duidelijkheid te scheppen en de noodzaak van de na
tuur- en milieu-educatie te onderstrepen.
Zolang er mensen op aarde leven, is er aandacht besteed aan natuur-
opvoeding. Leerden de ouders hun kinderen niet op welke wijze zij
met de natuur moesten omgaan met als voornaamste doel te voorzien
in de eerste levensbehoefte (voedsel)?
Niets nieuws dus onder de zon, zult u misschien denken. Helaas wel.
Wist men oorspronkelijk de natuur zó te gebruiken zonder ook maar
aan het woord beheer behoeven te denken (bestond dat woord toen al?)
heden ten dage ligt dit wel eens anders. Door de voortgaande indus
trialisatie en technologie is de mens steeds verder van die natuur
afgedwaald. Men dacht onafhankelijk van de natuur te zijn. De ver
vreemding ging een woordje meespreken. Men herkende (herkent) niet
meer wat men om zich heen zag (ziet)De onderlinge relaties in de
natuur (denk aan de kringloop der stoffen) werden en worden al dan
niet bewust niet onderkent. De zee is zo groot, die raakt nooit
vervuild. Er is nog genoeg (oer)woud, dus allemaal huizen met
schrootjeswanden en hardhouten kozijnen.
Het leren inzien en doen herstellen van de (verstoorde) betrokken
heid en afhankelijkheid van de mens tot de hem omringende natuur
zou men de huidige functie van de natuuropvoeding kunnen noemen.
De tegenwoordige natuuropvoeding, mooi omschreven als natuur- en
milieu-educatie, zou men als een vorm van heropvoeding kunnen zien.
Wat is natuureducatie, wat wordt er onder verstaan?
Alvorens deze yraag te beantwoorden wil ik eerste de begrippen
"natuur" en "educatie" omschrijven.
Slaan we Van Dale er op na dan vinden we voor "natuur":
"wat de mens om zich heen ziet en wat beschouwd wordt als nog niet
door de mens gewijzigd". Voor "educatie": "opvoeding".
Het eerst genoemde begrip zou ik m.b.t. educatie anders willen om
schrijven. Bestaat er in Nederland, waar we wonen en leven, natuur
in de zin van eerder genoemde omschrijving?
Ik dacht van niet. Er zou van natuureducatie dan geen sprake kun
nen zijn. Daarom zou ik "natuur" willen omschrijven met: "wat leeft,
groeit en bloeit, alsmede het landschap zoals het door de eeuwen
heen gevormd werd en nog steeds gevormd wordt".
"Opvoeding wil ik in dit geval aanvullen metlaten beleven van de
(direkte) omgeving )hoe om te gaan met plant en dier) en inzicht