De funktie van het Deltagebied
als broedplaats voor sterns
79
Inleiding
Het Nederlands Deltagebied heeft altijd een
belangrijke rol gespeeld als broedplaats van een
aanzienlijk deel van de Noordwesteuropese popu
laties van Grote Stern Sterna sandvicensis, Visdief
Sterna hirundo en Dwergstern Sterna albifrons.
Ook Lachstern Gelochelidon nilotica en Zwarte
Stern Chlidonias niger in het Deltagebied gebroed,
doch deze twee soorten blijven hier verder buiten
beschouwing.
In het begin van deze eeuw werden tienduizenden sterns gedood ten behoe
ve van de damesmode. Ook het rapen van eieren hief toen een zware tol. De
eerste beschermende maatregelen werden getroffen in 1912, waardoor het
aantal broedparen kon toenemen. Deze toename was echter van tijdelijke
aard. In de vijftiger en zestiger jaren namen de aantallen wederom sterk af.
Deze afname was vooral het gevolg van vergiftiging van het voedsel, waarin
grote hoeveelheden gechloreerde koolwaterstoffen, afkomstig van bestrij
dingsmiddelen, konden worden aangetoond (Koeman et al., 1967). Boven
dien gingen er toen in het Deltagebied een aantal gebieden waar grote aan
tallen sterns broedden, verloren als broedplaats. Met name dienen hier ge
noemd te worden De Beer, de Scheelhoek, de Kaloot en de Braakman.
In de zeventiger jaren trad er weer enig herstel op en het Deltagebied vervult
nu weer een belangrijke funktie als broedgebied voor sterns. Dit artikel is
vooral bedoeld om het populatieverloop van Grote Stern, Visdief, Noordse
Stern en Dwergstern in het Deltagebied sinds het begin van deze eeuw te re-
konstrueren en om de betekenis van het Deltagebied als broedplaats voor
deze soorten in nationaal en internationaal verband aan te geven.
De in dit artikel gebruikte gegevens zijn vooral afkomstig uit de tot onze be
schikking staande literatuur. Daarnaast zijn ook veel eigen (ongepubliceer
de) onderzoeksresultaten verwerkt, alsmede enige aanvullende informatie
van vogelwerkgroepen en partikuliere waarnemers.
Grote Stern
In het Deltagebied broedt tegenwoordig ongeveer 50% van de Nederlandse
