Natuur- en landschapsbeheer
op Goeree-Overflakkee
55
Natuurbeheer is in ons gecultiveerde en dichtbevolkte landje helaas
bittere noodzaak omdat de nog aanwezige "natuur" vaak is ontstaan door
ingrijpen van de mens in vroeger eeuwen. Bijvoorbeeld dijken: door men
sen opgeworpen en daarna beweid of gemaaid met als resultaat een soor
ten- en bloemrijke grasvegetatie (zie ook de vorige Sterna, p. 7-9).
Voor veel mensen een mooi stukje "natuur". Maar zo'n stukje natuur be
staat slechts bij de gratie van het door de mens gevoerde beheer. Wordt
het beheer geïntensiveerd, dan ontstaat een vrij soortenarme grasvegeta
tie, die door niemand als fraaie natuur zal worden bestempeld. Radicaal
stopzetten van het traditionele beheer werkt ook verarmend.
Willen we de grasdijken houden zoals ze altijd zijn geweest, dan is daar
maar één oplossing voor: doorgaan met het traditionele, vrij extensieve
beheer
Voor bomen en struikgewas geldt ongeveer hetzelfde. Uitgestrekte, na
tuurlijke bossen hebben we hier niet. We moeten het doen met wat scha
mele fragmenten in de vorm van kleine bosjes, houtwallen, bomenrijen en
wat restanten van struwelen. Een groot, natuurlijk bos verjongt zich
zelf; onze bosfragmenten bestaan bij de gratie van de mens, die voor
regelmatige verjonging zorgt. Dit gebeurde vroeger omdat het houtgewas
functioneel was als veekering of als leverancier van brand- en gerief-
hout. Nu deze functies zijn overgenomen door prikkeldraad en van elders
aangevoerd hout, blijft het beheer van het houtgewas achterwege. Resul
taat: aftakeling. Willen we deze "natuur" behouden, dan moet het oude,
traditionele beheer gehandhaafd blijven.
Het maken van hroedgelegenheid voor oeverzwaluwen op
het zanddepot bij Stellendam. Foto K. Tanis.
