Z1
Bovenstaand woord heb ik niet terug kunnen vinden
in het woordenboek (Koenen-Endepols)Toch is
het woord al aardig ingeburgerd bij heel wat vo
gelaars. Misschien kunnen we beter spreken van
'exoten', want daar geeft het woordenboek de
verklaring: "vreemde uitheemse soort - buiten
haar natuurlijk gebied", voor. Het is duidelijk
dat de faktor mens in 99 van de 100 gevallen
debet is aan het voorkomen van deze exoten.
Opgemerkt of onopgemerkt, bekend of onbekend,
vliegen ondertussen al heet wat 'vreemde vogels'
rond, en dat bedoel ik dan ook letterlijk. Neem
bijvoorbeeld de Fazant; deze vogel is door de
Grieken en Romeinen in Europa verspreid, hij
hoort hier dus niet thuis want hij is van oor
sprong een Aziaat. Een wat recenter 'ingevoerde'
vogel, de Knobbelzwaan, is ook al een doodgewone
verschijning geworden.
Erg aktuele soorten zijn momenteel de Chileense
Flamingo, de Canadese gans, Indische gans, Nijl-
gans en de Halsbandparkiet.
Zult u zich wellicht afvragen, waar maakt men
zich nu eigenlijk druk om? Wel, druk is mis
schien niet het juiste woord, bezorgd past beter.
We zijn bezorgd over het feit dat deze exoten,
of ze nu wel of niet zijn ontsnapt, dat doet er
niet toe, plaatsen in gaan nemen van onze in
heemse vogels.
Dén kunnen er problemen rijzen op kleine of gro
te schaal. Enkele voorbeelden sterken die opvat
tingen
De konijnen, in Australië ingevoerd, waren- in
staat een plaag te vormen, mede omdat er géén
natuurlijke vijanden aanwezig waren.
Ook ontsnapte katten, ratten enz. kunnen op ge-
isoleerde vogelbroedplaatsen (eilanden) een gro
te verstoring betekenen (J. Rooth, 'Vogels' nr.
5 1981, blz199)
Het wordt natuurlijk helemaal ontoelaatbaar als
exoten een zo agressieve territoriumbewaking ten
toon spreiden, dat ze alle 'territoriumschenders'
botweg verdrinken. Zo'n geval is bekend uit
Friesland, waar een paar tamme Nijlganzen ver
schillende vogels greep en verdronk o.a. 8 Wilde
eenden, 1 Ekster, 1 WaterhoenHuismussenSpreeu
wen en Merels (Atlas Ned. Broedvogels 1979, blz.
55)
Er zijn intussen al flink wat Nijlganzen; P.L.
Meininger heeft bij Wassenaar eens bijna 2000
Nijlganzen bij elkaar gezien (Randstad en Broed
vogels, VWG Avifauna W-Ned. 1981).
Ook op Schouwen-Duiveland wordt de Nijlgans re-
