V?
Rond de Pasen hebben vogelliefhebbers hun hart op kunnen halen. Op een
akker tussen de bushalte van het werkeiland Neeltje Jans en Westenschou-
wen zat een kraanvogel. Deze vogel wordt in Nederland niet vaak waar
genomen, zeker niet in het westen van het land.
Kraanvogels broeden in Scandinavië, Midden- en Oost-Europa en in Azia
tisch Rusland. De dichtstbij zijnde kolonie bevindt zich in de omgeving
van Hamburg. In het najaar trekken de vogels vanuit deze gebieden naar
Zuid-Spanje, Afrika en Zuid-Italië, om daar te overwinteren. Ze vliegen
dan in V-formaties of 'lange linies, vaak op zeer grote hoogtes. Ze kun
nen net als ooievaars tijdens de trek gebruik maken van thermiek, het
geen veel energie bespaart. Dit verschijnsel kan men 's zomers ook goed
waarnemen bij buizerds (en soms kiekendieven)Tijdens de vlucht zijn
de dieren vaak zeer luidruchtig, hun getrompetter kan over grote afstan
den gehoord worden en trekt dan ook meteen de aandacht. Hun trekroute
ligt gedeeltelijk boven Oost-Nederland, er komen daar zelfs enkele vas
te pleisterplaatsen voor. Hoe dit ene exemplaar hiér verzeild is geraakt,
zal altijd wel een raadsel blijven.
Kraanvogels leven in uitgestrekte moerasgebieden, hoogvenen, (elzen)
broeklanden, laagvenen en verlandingszSnes van meren en plassen. Hun
voedsel bestaat uit diverse soorten plantaardig voedsel en kleine dieren,
zoals wormen, slakken, insekten en soms ook kikvorsen, hagedissen en
muizen. De vogels maken een groot nest, dat op de grond ligt, meestal
in zeer ontoegankelijke gebieden. Het vrouwtje legt twee eieren met een
tussenpoos van 2 dagen en begint na het leggen van het eerste ei onmid
dellijk te broeden. De jongen komen dan ook twee dagen na elkaar uit
het ei. De broedduur is dertig dagen. De jongen zijn nestvlieders en
trekken er dan ook snel op uit in hun woongebied, onder het toeziend oog
van de ouders. Dit is ook de periode waarin de ouderdieren ruien, met
als gevolg, dat de hele familie gedurende 5 d 6 weken niet kan vliegen.
Het is jammer, dat hier slechts één exemplaar aanwezig was, anders had
den we misschien kunnen genieten van de beroemde 'kraanvogeldans'De
dieren springen dan met halfgeheven vleugels in de lucht, lopen in krin
gen om elkaar heen, buigen stijfjes voor elkaar en springen dan weer
hoog op. Alle leden van de groep, ook de half jonge dieren, doen hier aan
mee. Dit dansen kan in alle tijden van het jaar worden waargenomen en
heeft dan ook niet direkt een baltsfunktie. Welke funktie dan wel, is
nog steeds niet duidelijk.
Kraanvogels worden in hun voortbestaan helaas ernstig bedreigd. Overal
dreigt hen hetzelfde te overkomen als hun voorouders, die in de 16e eeuw
in Nederland broedden. Met het ontginnen en droogleggen van de moerassen
verdween (verdwijnt) hun biotoop (leefgebied)Bovendien worden ze nog
steeds achtervolgd, wegens vermeende schade in de landbouw, ondanks het
feit, dat al lang bekend is, dat ze eerder nuttig dan schadelijk zijn.
Ook de 'jachtsport' eist zijn slachtoffers, met name tijdens de trek
door de Pyreneëen en Italië.
