Voor de Zeeuwse Volksuniversiteit wil ik op vier avonden in de pe
riode januari - maart 1985 een minicursus ecologie geven.
Regelmatig komt men tegenwoordig in kranten en tijdschriften termen
als ecologische waarden, ecologisch belang, of ecologisch verantwoord
tegen. Door toenemende milieuproblemen en zaken als het rapport van de
Club van Rome (Grenzen aan de Groei) en ook door de in de zestiger en
zeventiger jaren (hernieuwd) ontstane algemene belangstelling voor de
natuur, is de ecologische wetenschap de laatste jaren uit zijn ivoren
toren gehaald en in toenemende mate bij het maatschappelijk gebeuren
betrokken. De besluitvorming betreffende de Oosterschelde is hiervan
een goed voorbeeld. Nu ecologische belangen bij allerlei nationale en
internationale zaken langzamerhand een rol gaan spelen, lijkt het mij
als ecoloog zinvol enige avonden te vertellen over wat de ecologische
wetenschap nu eigenlijk inhoudt, en wat er met deze kennis gedaan kan
worden
Het woord ecologie is, net als economie, afgeleid van het griekse
woord oikos, wat huis betekent. Ecologie is de studie van de "huishoud
kunde van de natuur", of, zoals de dikke van Dale zegt: "de leer van de
betrekkingen tussen dieren en planten en de omgeving waarin zij leven".
Zoals uit deze wijdse definitie blijkt is de ecologie een wetenschap
die opgesplitst kan worden in verscheidene richtingen. Zo kan bijvoor
beeld de ecologie op moleculair niveau bedreven worden, of kan de eco
logie van één of enkele planten bestudeerd worden, of kan een bepaald
soort gebied (een ecosysteem) in zijn geheel bestudeerd worden. Naast
zuiver wetenschappelijk ecologisch onderzoek wordt ook toegepast ecolo
gisch onderzoek uitgevoerd, zoals bijvoorbeeld naar plaagbestrijding
in de land- en tuinbouw, of naar biologische rioolwaterzuivering, of,
zoals reeds vermeld, in verband met de planologie. De laatste jaren
neemt vooral ook het ecologisch onderzoek naar de gevolgen van milieu
verontreinigingen (zware metalen in de rivieren, zure regen, stijgend
C02-gehalte in de atmosfeer) sterk toe.
Uit deze summiere opsomming blijkt reeds dat er op vier avonden maar
enkele facetten uit de ecologie behandeld kunnen worden. Ik ben van plan
om na een algemene inleiding de mensen die aan deze cursus meedoen een
paar onderwerpen voor te leggen en te vragen wat ze interessant lijkt om
meer over te weten en eventueel over te discussiëren. De avonden worden
gehouden op 9 en 23 januari, 13 februari en 6 maart om 20.00 uur in de
Prinses Julianaschool te Zierikzee.
De kosten zijn 40,-- voor leden van de ZVU - Natuur- en Vogelwacht -
Bond van Plattelandsvrouwen en 50,voor niet-leden. Opgeven bij de
ZVU, Dam 22, 4331 GJ Middelburg, Tel. 01180 - 34800.
(Voor de mensen die extra goed voorbereid aan de cursus willen meedoen
is het boekje "Wat is Ekologie" van D.F. Owen, uitgegeven in 1977 dooi
de Ekologische Uitgeverij, aan te raden. Het lezen van dit boekje is
niet verplicht)
Gert-Jan Buth
