n«s bi{<fa fordo, Ijzoi,
beJtkï: mt
5 tronJtolieé
Elecérj crOtiulen U
kolonies in de vorm van bloemkoolachtige zwarte kalkstenen tot 30 cm
doorsnee
Langs de oude kustlijn van Paratethys komen fossiele riffen voor van deze
mosdiertjes, die meters dik zijn. In Zeeland blijven ze wat kleiner, maai
ze worden door de plaatselijke koeten benut als gerieflijke nestelplaats,
De stenen worden nog verstevigd door stromatoliet dat er op groeit. Dit
zijn laagjes kalksteen, die worden afgezet door blauwwieren, onder be
paalde omstandigheden. In het Precambrium waren de stromatolieten de
enige riffen van de wereld en er zijn grote steenklompen van gevonden
in precambrische kustafzettingen over de hele aardbol verspreid. Nu
vind je ze alleen nog in extreem zoute lagunes, de Dode Zee (die dus
toch nog wel leven in zich bergt!) en in brakke watertjes dus. In de
Ronde Weel, vlak naast het Kaaskenswatervond ik autobanden, flessen,
bierblikjes en fietsen bedekt met stromatoliet. De compacte kalklaagjes
zitten ook op en tussen de sponzige kalkhuisjes van Electra crustulenta
en ze maken er een stevig geheel van. En zo ontstaat dan het palingbrood.
Hoe de bakkers van Zierikzee op het idee gekomen zijn om een stukje pa
ling in een broodje te stoppen en dit als "palingbrood" te verkopen,
weet ik overigens niet.
Alle bovengenoemde dieren en verschijnselen zijn gemakkelijk te onderzoe
ken tijdens een wandeling om het KaaskenswaterHet is heus de moeite
om er eens naar te gaan kijken. Nog interessanter is het om te kijken
of deze zaken ook op andere minder onderzochte brakke watertjes te vin
den zijn.
Voor aanvullende informatie houd ik mij aanbevolen.
Tot slot nog iets, dat erg cliché overkomt, maar dat ligt niet aan mij.
Ook het Kaaskenswater wordt bedreigd. Eutrofiëring en zure neerslag zul
len het meertje niet zo gauw aantasten, want het is voedselrijk van zich
zelf en het zout in het water neutraliseert het zuur uit de lucht. Maar
Zierikzee breidt zich uit en het schijnt dat er plannen waren voor stads
uitbreiding naar het Kaaskenswater toe. Een internationaal gezelschap
van koraalrifbiologen, dat in november 1983 een bezoek bracht aan het
meertje, speciaal voor de bryozoënriffen en dat is ontvangen door de
burgemeester, heeft die onzalige plannen misschien kunnen verhinderen.
