leidelijk terugblikkend te inventariseren hoe ana
loge situaties in het deltagebied uitpakten. Daar
voor is het niet nodig ver te gaan. In de Slikken
van Flakkee en de van de Hoekse Waard deel uit
makende Korendijkse Slikken zien we gebieden die
als gevolg van de deltawerken weliswaar hun oor
spronkelijke karakter geheel prijsgaven, maar
waar een gericht beheer een nieuw en waardevol
gebied wist te scheppen. Bij de destijds tot het
zoute getijdengebied behorende Slikken van Flak
kee, bestaande uit getijdenslikken en schorren,
werd van meet af aan via een programma van in
zaai en begrazing gewerkt aan het gebied zoals het
zich ons thans presenteert. Met de tot het brakke
getijdengebied behorende Korendijkse Slikken,
bestaande uit riet- en biezenvelden, werd eerst tien
jaar gesold. Eerst nadat Natuurmonumenten het
gebied verwierf volgde een aanpak die leidde tot
de huidige structuur. Beide beherende instanties
bezaten de visie - en boden de terreinen voldoende
ruimte - variatie in het nieuwe landschap aan te
brengen, zonder daarbij piete-peuterig te werk te
gaan: een aanzienlijke, zij het niet de grootste op
pervlakte werd aan het lot overgelaten, waardoor
zich een zowel waardevol landschappelijk als rijk
natuurwetenschappelijk element bij het geheel
voegde. Zoals bekend liggen de Korendijkse Slik
ken langs het thans zoete Haringvliet en de Slik
ken van Flakkee langs de zout blijvende Greve-
lingen. Beide terreinen groeiden uit tot de rijkste
weidevogelgebieden en belangrijkste ganzen-
pleisterplaatsen van de noordelijke delta. Ergo,
functies die het gehele jaar overlappen. Niet voor
niets liet Natuurmonumenten recent weten met de
Visdief, een pioniersoort die zich zeker zal vestigen op de
drooggevallen gronden in het Krammer-Volkerak. Foto
G. L. Ouweneel.
door de organisatie al enkele jaren geleden ver
worven Blanke Slikken op Tiengemeten een zelfde
beheersbeleid te gaan voeren. Gelukkig maar.
Overigens zal er nog wel een poosje overheen gaan
eer op de Hellegatsplaten, de Krammersche Slik
ken en de Slikken van De Heen de eerste Heckrun-
deren zullen worden ingeschaard. Met de ontzil-
ting van de hoogst gelegen gronden zal naar
verwachting twee tot vijf jaar zijn gemoeid en met
de lager gelegen gronden een periode tot 25 jaar.
Zulks betekent niet dat de met inrichting respectie
velijk beheer belaste instanties kunnen beginnen
met afwachten. Integendeel. Allereerst zullen di
rect al, daar waar nodig, maatregelen noodzake
lijk blijken tegen dreigende verstuiving. Ook is het
gevaar van oeverafkalving onderkend. Ontworpen
is een principeplan voor aan te leggen oeververde
digingen, naar type afhankelijk van de plaatselijke
situatie. Lettend op de vele ondiepten zal een z.g.
vooroeververdediging het meest worden verkozen.
Bij dit type ontstaat tussen de aan te leggen stenen
dam of zanddam en de oever van het drooggeval
len gebied een soort lagune.
Of in deze lagune in het binnen enkele jaren ver
zoete Krammer-Volkerak riet- en biezenvelden zul
len ontstaan, moet afgewacht worden. Thans,
ruim twee jaar na de vooroeververdedigingaanleg
ten behoeve van de Korendijkse Slikken, valt daar
van een dergelijke ontwikkeling nog geen spoor te
bespeuren.
41
