De dijkvoeten van Neeltje Jans
Arthur Oosterbaan
De vormen van Neeltje Jans, het werkeiland, zijn
geheel bepaald door Rijkswaterstaat. De robuste
stijl van deze overheidsdienst is op indrukwekken
de wijze overal toegepast. Grote kale stukken as
falt met karakteristiek grit, veel beton, dijkjes die
net te hoog zijn om er overheen te kunnen kijken
zodat het eiland toch nog onoverzichtelijk wordt,
en hardwerkende arbeiders bepalen de sfeer. Hier
en daar ligt nog rommelig bouwmateriaal van de
stormvloedkering, maar dat wordt opgeruimd.
De sfeer van de „Delta-Expo" in het fraaie Tops-
liuis is totaal anders. Hier drommen kakelende
toeristen om de maquettes. Zal deze sfeer zich over
het hele eiland gaan uitbreiden? Het is nu nog erg
kaal, maar er zijn zeker goede mogelijkheden voor
het uitbouwen van gelegenheden voor dagre
creatie.
Via een uitstekende connectie, te weten Jan Wil
lem Vergeer, kreeg ik toestemming heel Neeltje
Jans te verkennen op 24 september jongstleden. Ik
was speciaal geïnteresseerd in dijkvoeten, begroei
de stenen aan de laagwaterlijn, pontons en getijde
poeltjes. Nu bleken de meeste dijkvoeten op het
staat er een hek). Achter dit begroeide strandje ligt
een getijdepoel. Hier leeft de Steurgarnaal, de Bo-
tervis en de Strandkrab, en groeien onder andere
de vrij zeldzame wiertjes Dictyota dichotoma
Gaffelwier, Dumontia contorta Rood Darmwier,
en Polysiphonia nigrescens Donker Buizenwier.
Verder trof ik daar drie soorten sponzen en vijf
soorten hydropoliepen aan, en een Paarse Strand-
loper. Dit alles is min of meer de gewone flora en
fauna van stenige getijdepoelen. Er zijn alleen niet
zo veel getijdepoelen in Nederland.
Aan de buitenzijde van bovengenoemde poel vond
ik een los stuk Laminaria digitata Vingerwier, sa
men met Laminaria saccharina Suikerwier. Als het
waar is, wat ik vermoed, dat deze wieren hier
groeien, een eindje onder de laagwaterlijn, dan is
Neeltje Jans de tweede vindplaats van Vingerwier
in Nederland! Tot nu toe is het alleen bekend van
Den Helder.
De dammen van de Roompothaven zijn mogelijk
interessant, maar toen ik daar kwam, was het wa
ter al erg hoog. Dat was uiteraard geen bezwaar bij
de ponton van de binnenhaven van Noordland.
Suikerwier Laminaria saccharina. Illustratie uit 'Zeewie
ren' meded. KNNV.
werkeiland met grote massa's overbodig asfalt
overspoeld. Dit schijnt de mode te zijn aan de
Oosterschelde, zodat de natuurwaarde van de ge
tijdenzone, waarvoor de dam onder andere zo
duur is gebouwd, flink wordt aangetast. Gelukkig
was hier en daar een stukje ervan verschoond ge
bleven. Ten noorden van het Topshuis ligt het
dwergsternstrandje, genoemd naar de vogels wier
broedpogingen afgelopen voorjaar door 300 onbe
kommerde schoolkinderen werden verijdeld. (Nu
Gaffelwier Dictyota dichotoma. Illustratie uit 'Zeewie
ren" meded. KNNV.
J4e(tje Jani fyoorillHc).
ICetiJepeal Petter
sier/K standje
Z JwtolWn Wolfje JKS A.r
3 TópshuiZ
H BwnkjK» «WtpJiiG
5terra Ineojmtè
■J Safari
tt Blnnn 'ppinr
KkardUnd
9 Buitenhui»
\0 Sdrand&dt/intjes
5epéey*[)<z<~
86
