LANDSCHAP, 19toen
Westduinen
De foto van de Westduinen bij Ouddorp is geda
teerd juli 1914 en komt voor in het boek De bodem
van Nederland door Prof. J. van Baren (deel II,
Amsterdam, 1927, blz. 837).
De hoogteverschillen in het landschap worden
goed aangegeven door de zittende persoon rechts
en het rijtuig (Utrechtse tentwagen, open type)
links.
De weg door de Westduinen is verhard, de paal
draagt de telefoondraden en op de achtergrond
zien we de boerderijen aan het eind van de
Dijkstelweg.
Van Baren gaf een rake beschrijving: „Westelijk
van Ouddorp liggen de vlakke, op groote mols-
hoopen gelijkende West- en Middelduinen, die
met hun sterk begroeid oppervlak en vochtige
dalgleuven tusschen de zandbulten allerminst den
indruk maken, de laatstbewaard gebleven over
blijfselen van een verweerd duinlandschap te zijn".
De Westduinen werden sinds de Middeleeuwen
beweid en kenden daarom geen boomgroei. De
koeien graasden er begeleid door een koeiewachter
en daarom zien we ook geen prikkeldraad. Afge
zien van de Marine-zendmasten op deze plaats is
de situatie de laatste 75 jaar hier niet veranderd.
Op het fragment van de Topografische kaart
(blad 541, uitgave 1916) waar de plaats en richting
van de foto is aangegeven, zien we als andere bij
zonderheid tussen de Oudelandsche weg en de zee
dijk langs het Springersdiep een opmerkelijke ver
kaveling.
Mijn aandacht daarop werd gevestigd in het
rapport Landinrichting Ouddorp-West van de Na-
tuurbeschermingsraad (1987).
Vanaf het eind van de Klarebeekweg loopt een
kronkelende poldersloot in zuidoostelijke richting
en schuin daarop lopen ter weerszijden de ka-
velsloten (aan de westzijde lopen ze na de Kom-
mersweg nog door). Een dergelijke veerverkave-
ling is kenmerkend voor de bovenloop van
veenriviertjes. Nu is de Oudelandsche Polder later
bedekt geraakt met zeeklei en ingestoven duin
zand, maar het is niet onmogelijk dat de ontgin
ning en verkaveling van het veenlandschap in de
tijd daarvóór (Vroege Middeleeuwen) ontstaan is;
en misschien heette dat veenwatertje, dat later
waarschijnlijk als kreekje functioneerde, wel de
Klarebeek!
35