Door Zweeds projekt meer Dwergganzen waargenomen
in Nederland
R. P. Boot
In Sterna, 35e jaargang nr. 1 (april '90) staat op bladzij 7 een foto van een aantal Brandganzen met
midden in de groep een Dwerggans. De foto is van Henk Harmsen en in februari van dit jaar bij Den
Bommel gemaakt. Dat lijkt een constatering waar niets aan toe te voegen valt maar aan het feit dat we
de afgelopen winter op meerdere plaatsen waar Brandganzen pleisterden ook één of soms meer Dwerg
ganzen konden waarnemen zit een hele voorgeschiedenis vast.
Dwerggans (links) met Brandganzen, Den Bommel, 21 februari 1990. Foto: Henk Harmsen.
In het begin van de 80-er jaren bleek dat de
Dwerggans /I riser erythropus, die in de eerste de
cennia van deze eeuw in een aantal van ongeveer
tienduizend vogels aanwezig was in Noord-Skan-
dinavië tot een dramatisch getal van nauwelijks
honderd was terug gevallen. Van dit geringe aantal
kwamen slechts enkele paren tot broeden. De oor
zaak van deze enorme achteruitgang was niet ge
heel duidelijk. De jacht op deze vogels was vanaf
1966 in Skandinavië weliswaar verboden maar
waarschijnlijk vielen er veel slachtoffers in de
overwinteringsgebieden in Zuidoost-Europa.
Maatregelen tot behoud waren dringend
geboden.
Opzet van het Dwerggansprojekt
Behalve acties tot betere bescherming in de stre
ken waar nog gebroed werd besloot men ook tot
een herintroductieprojekt. Werkelijk een ingenieus
idee.
Daarbij ging men van twee gedachten uit:
A - ganzen vergeten nimmer het gebied waar ze
hebben leren vliegen
B - jonge ganzen moeten begeleid worden, door
hun ouders, naar de overwinteringsgebieden.
Om met B te beginnen: omdat de overwinte
ringsplaatsen in Zuidoost-Europa grote gevaren
opleveren zou men de Dwergganzen er toe moeten
kunnen brengen op veiliger plaatsen te overwinte
ren; dan zou wellicht de afname teruggedrongen
kunnen worden.
Hoe dat te verwezenlijken?
Men maakte het volgende plan. Op twee plaat
sen in Zweden verblijven tamme Dwergganzen.
Allereerst is dit het geval in Skansen, het grote
openluchtpark/museum bij Stockholm, maar ook
bij de Wildlife Management School in Ostermal-
74