Stuifduinenreservaat blijft het nieuwe materiaal liggen "en het zand slaat neer in van die aardige golfribbeltjes". (Dr. Jac. P. Thijsse, "Waar wij wonen", 1937). Door de winterstormen worden de strandduin- tjes vaak aangetast tot fortachtige vormen die men wel "strandpollen" noemt. Op het strand van de Kwade Hoek op Goeree is dat fraai te zien. Op de foto overheerst in ieder geval de opbou wende werking van de wind. mÊm*' -p'< li fm Op de bijgevoegde foto kijken we recht in een prachtig ontwikkeld paraboolduin met op de voorgrond een vlak stuk oud cultuurland. Om het ontstaan van deze vormen te begrijpen, bezien we eerst de fraaie tekening van C. Rol uit "Waar wij wonen". In een bestaand duin ontstond een wind- kuil. Dat gat in de duinhelling breidde zich uit in zeewaartse richting (let op de tong naar beneden). Het vrijkomende zand werd door de wind over de kop weer neergelegd. Op de lange duur verplaatste deze kop zich landinwaarts en bleven de zijhellin gen staan. Van boven ziet het er als een langgerek te boog uit, vandaar de naam "paraboolduin". De ontwikkeling van het stuifgat (of trekgat) in zeewaartse richting bij het paraboolduin van de foto heb ik de laatste 15 jaar goed kunnen volgen en het resultaat is te zien. Er kwam een bewaard gebleven stuk cultuurland uit de middeleeuwen Paraboolduin (12-2-1987). Foto: Frans Beekman bloot met volgestoven greppels ("Het Akkertje"). In dit humeuze zand zaten heel wat scherven die er wellicht vroeger door bemesting/bewoning te recht waren gekomen. Het zand woei er de laatste jaren tussen uit en de scherven zakten steeds lager. Soortgelijke vormen komen we ook op de Velu- we in de zandverstuivingen tegen. Het weggebla zen zand vormt naast de laagtes op het oude mos en grasoppervlak een soort strooizone waar de planten weer bovenuit groeien. Soms vult het zand een oudere uitblazing ernaast op en soms vooral in oostelijke richting worden lage duintjes gevormd. We zien op dit nieuwe duintje vaak Kruipwilg en ook een enkele Vlier groeit er wel weer bovenuit. Op veel grotere schaal komen dezelfde proces sen ook voor in de woestijnen en met een beetje fantasie kan de foto dus ook gemaakt zijn in Ne vada of Arizona... 36

Tijdschriftenbank Zeeland

Sterna | 1993 | | pagina 6