15 jaar 40 35 30 25 O) 20 O -O 10 5 0 Snavel ruppia Tenger fonteinkruid Zoetwater zannichellia Schede fonteinkruid Aarvederkruid Doorgroeid fonteinkruid Sterrekroos Kranswier 1987 1988 1989 1990 1991 1992 Figuur 1. Ontwikkeling van ondergedoken waterplanten in het Volkerak-Zoommeer: soorten en bedekkingspercenta ge van het ondiep watergebied (0,5-5 m diep). ze monsterpunten lagen in 24 raaien die over het hele meer verdeeld zijn. De resultaten van de karteringen zijn gepubli ceerd in de natuur-ontwikkeling rapportages van het Volkerak-Zoommeer; de belangrijkste ontwik kelingen zullen hieronder worden besproken. Ontwikkeling in soortenrijkdom en bodembedekking De afsluiting en snelle verzoeting van het Volkerak-Zoommeer is zeer gunstig geweest voor de ontwikkeling en soortenrijkdom van de onder gedoken waterplanten. De resultaten zijn weerge geven in tabel 1 en figuur 1. Voor de afsluiting stond er in de toenmalige Oosterschelde een enkele pol Klein zeegras. Hoger op de Hellegatsplaten kwam Snavelruppia voor, een goede voedselbron voor de daar aanwezige Smienten (in Engeland noemt men Ruppia 'Wigeongrass' ofwel 'Smientengras'). In het jaar van de afsluiting, 1987, veranderde de zeearm in een getij devrij meer. Door een gefor ceerd snelle doorspoeling met voornamelijk water uit het Hollandsch Diep (Rijn en Maas water) ver zoette het Volkerak-Zoommeer snel. In het groei seizoen van 1988 werd Klein zeegras niet meer aan getroffen. Snavelruppia werd niet meer op de nu permanent droogvallende platen, maar in de kre ken aangetroffen. In 1988 werden enkele kleine pollen van de eerste zoetwaterplanten, namelijk Tenger fonteinkruid en Waterpest, aangetroffen. Tabel 1. Gemiddelde bodembedekkingspercentage van de waterplanten, per soort in de ondiepe gedeelten (0,5- 5m diep) van het Volkerak-Zoommeer. soort/jaar 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 Klein zeegras Snavelruppia 0,8 1,0 0,6 5,5 Tenger fonteinkruid 2,7 6,4 11,3 7,5 Smalle waterpest 0,2 0,2 Zoetwater zannichellia 0,8 2,2 6,4 1,6 Schedefonteinkruid 0,6 1,0 2,6 6,4 Aarvederkruid 1,6 Doorgroeid fonteinkruid Gekroesd fonteinkruid Zilte waterranonkel Sterrekroos 1,6 9,9 Haarfonteinkruid Kranswier 0,2 1,1 Darm- en Draadwier 16,2 18,3 13,1 Totaal waterplanten1) 5,1 27,0 41,0 46,9 wel aangetroffen, gemiddelde bedekking kleiner dan 0,1% niet aangetroffen niet bemonsterd inclusief macro-algen 117

Tijdschriftenbank Zeeland

Sterna | 1993 | | pagina 63