De waterplanten in het Volkerak-Zoommeer
Onderwaterbegroeiing in het nu nog vrij heldere Volkerak-Zoommeer. Foto: W. Kolvoort.
Hans Schutten, Edith van Dam Joan van der Velden
Voor het Volkerak-Zoommeer is er, naast een aantal gebruiksdoelen zoals scheepvaart en
landbouwwatervoorzieningen, voor natuur een belangrijke rol weggelegd. Zo is de hoofdfunc
tie van de ondiepe gedeelten van het watersysteem, natuur. Er wordt hierbij gestreefd naar een
helder watersysteem met veel waterplanten en met een door roofvis gedomineerde visstand.
Waterplanten spelen een belangrijke rol in een helder watersysteem. Ze verminderen de erosie
van de bodem en vormen een belangrijke leefomgeving voor verschillende waterorganismen
zoals jonge vis en talloze ongewervelde waterdieren. Verder zijn waterplanten een belangrijke
voedselbron voor herbivore watervogels zoals Knobbelzwaan en Meerkoet.
Waterplantenkartering (methode)
Vanaf 1987 is elk jaar is aan het begin van de zo
mer vanuit een klein vliegtuig een inventariserende
verkenning van de vegetatie uitgevoerd. Daarbij
zijn foto's gemaakt en kaarten globaal ingetekend.
Aan de hand van de foto's en de kaarten is een
monsterprogramma voor de veldkartering opge
steld. De veldkartering vond jaarlijks plaats in ju
li. Hierbij is op een wisselend aantal plaatsen (af
hankelijk van de luchtkartering) per soort de
bodembedekking in een 10x10 m vak bepaald. Af
hankelijk van waterdiepte en doorzicht gebeurde
dit met een onderwaterkijker (emmer met perspex
bodem) of door snorkelduikers. Het aantal
monsterlocaties was in de eerste jaren na afsluiting
door de lage vegetatiedichtheid gering. Dit aantal
nam vanaf 1989 echter snel toe. In 1990 is in de ge
hele dieptezone waarin waterplanten voorkomen
(0,5-5m) de vegetatie gekarteerd. Vanaf 1991 is uit
efficiency overwegingen het grote aantal monster
punten (2000) van 1990 teruggebracht tot 360. De-
116
