Gen-Jan Bath Bloeiende Zilte rus. Foto:Kees de Kraker. Eind 1990 hebben een aantal Zeeuwse natuurorganisaties plan Tureluur gepresenteerd. Tiet plan behelst de aanwijzing en inrichting van een reeks nieuwe natuurgebieden rondom de Oos- terschelde. Het grootste deelprojekt is een natuurontwikkelingsplan voor het kustgebied tussen Zierikzee en Serooskerke. Achter de inlagen zal er zo'n 475 ha natuurgebied bij komen. De grondverwerving hiervoor vindt momenteel plaats in het kader van de ruilverkaveling Schou- wen-Oost.DeTureluur werd alssymbool voor dit natuurontwikkelingsprojekt gekozen. Echter, eigenlijk had, voor in ieder geval het Schouwse deelplan. Aerdgos deze eer te beurt moeten val len. Dit artikel kan dan ook gezien worden als een eerherstel voor het ingetogen Aerdgos, wat het als boegbeeld moest afleggen tegen de schreeuwerige Tureluur. De Tureluur werd verkozen omdat deze vogel vooral algemeen is in (plaatselijk) brakke graslan den. Doordat het ook nog eens een steltloper is die graag luidruchtig op weipaaltjes staat, spreekt hij/zij extra tot de verbeelding. Een beetje kenner weet als een natuurprojekt genoemd is naar een ka rakteristieke soort wat voor te creëren natuurty- pen de planopstellers als voornaamste streefbeeld voor ogen hebben. In dit geval dus brakke, moeras sige grasland-biotopen. Dit was hét landschapsty pe van de Schouwse zuidkust tot de verkaveling in de vijftiger jaren. Aerdgos, de Schouwse benaming voor Zilte rus Juncus gerardii), was toen een zeer algemeen voorkomende soort in de erg grillig ver kavelde graslanden in het 'lêêge' van Schouwen. Ook nu komt Aerdgos, een enigszins stijve, gras achtige plant, hier nog tamelijk frequent voor, zij het in veel mindere mate als voorheen. Landelijk, en ook internationaal, worden zoutvegetaties steeds zeldzamer. Door de uitvoering van plan Tu reluur zullen ze in Zeeland weer in omvang toene men. Begin jaren tachtig heb ik, vanuit het toenmalige Delta Instituut in Yerseke.onderzoek verricht naar binnendijks voorkomende zoutvegetaties, met Zilte rus als dominante soort (2). En dan kri jgt zo'n plant een streepje bi j je voor. Daarnaast heb ik in de loop van de tijd door gesprekken met oudere boe ren, in het bijzonder Jan Deïst uit Dreischor. een beeld kunnen vormen van de vroegere Aerdgos- graslanden in de Prunje. Daarom komen in dit arti kel naast ecologische bijzonderheden omtrent Zilte rus-vegetaties ook agrarisch-historische aspekten aan de orde. 43

Tijdschriftenbank Zeeland

Sterna | 1996 | | pagina 13