Heggerank met Rosse zweefvlieg. Foto: Kees de Kraker.
Kees de Kraker
Het hele jaar door kiemen er in de moestuin tal van niet door mij uitgezaaide planten. Het ver
wij deren van deze "onkruiden" ten gunste van de eigen kweek, behoort dan ook tot de meest ge
bruikelijke - maar veelal minst geliefde - bezigheden van de tuinliefhebber. Al doende leer je ze
wel kennen: vrij gemakkelijk kom ik aan een lijstje met zo'n 50 soorten onkruid die de humeuze
zandgrond in Burgh jaarlijks weten te vinden. Daaronder bevinden zich soorten die je op over
al en op elke bodem wel tegenkomt zoals Straatgras, Vogelmuur, Klein kruiskruid en Melganze-
voet.Aan de andere kant zijn er ook tal van soorten te vinden die meer samenhangen met de aard
van de bodem en de lokatie, zoals: Behaard knopkruid, Kleine majer, Postelein, Stinkende
gouwe, Stijve klaverzuring en Duinriet. De Heggerank is ook zo'n soort.
Uitgezaaid door vogels, kiemt er nogal eens een
tje onder de bessenstruiken. Vorig jaar heb ik een
opgegraven knolletje dat juist was uitgelopen, op
een vrij plekje bij de schuur geplant. Nog in datzelf
de jaar groeiden de stengels uit tot enkele meters
lengte, waarbij hoog opschietende Herfstasters als
klimsteun gebruikt werden. In het dichte vochtige
pakket kon Meeldauw goed gedijen en het was aar
dig om hier de geel met zwart gestippelde Citroen
lieveheersbeestjes op te zien die juist van deze
schimmel leven.
Een mannetje
De Heggerank is een tweehuizige plant, dat wil
zeggen er zijn vrouwelijke en mannelijke planten.
Mijn plant bleek een mannetje. Aan de ene kant
jammer dat er geen mooie rode bessen aan komen,
aan de andere kant misschien maar beter ook want
deze bessen zijn behoorlijk giftig dus nu geen angst
voor vergiftiging van onze kinderen (15 bessen
zouden al dodelijk zijn). Uit de meestal vuistgrote
wortelknol (er zijn knollen gevonden met een
doorsnede van één meter!) ontspringen in het
voorjaar een aantal loten die dankzij de in de knol
aanwezige voedselvoorraad bijzonder snel kun
nen groeien. De stengels zelf zijn slap zodat ze
steun nodig hebben om zich omhoog te werken.
Daarvoor bevinden zich aan de groeiende stengel-
top een aantal ruim 20 cm lange ranken. Wanneer
deze een tak, stengel of ander stevig voorwerp
raken, beginnen ze zich op te rollen: de ene helft
rechtsom en de andere linksom, waardoor een ve
rende ophanging ontstaat.
Heggerankbij
Begin juni dit jaar kwam de Heggerank bij mij in
bloei. Al snel werden de witgroene bloemetjes be
zocht door een wolkje van ca. 20 bijen. Geen Ho
ningbijen maar graafbijtjes van de familie Andre-
na,ook wel bekend als zandbijen, solitaire soorten
72