I
w*
aquarellen in kleur van Kees de Kraker verbeelden het
landschap van de toekomst. De kaart achterin biedt een
prima samenvatting en uitwerking van het besprokene in
het rapport en biedt een duidelijk beeld van een mogelij
ke toekomst.
De kosten van het projekt bedragen ca. 5 miljoen gul
den. Het meeste zal uit de Rijkskas betaald worden. Ook
is er nog een legaat van ruim 6 ton dat ten gunste van de
vogels van de zuidkust van Schouwen op herkenbare
wijze zal moeten worden aangewend.
Het moge duidelijk zijn dat ik enthousiast ben over het
rapport dat deskundig en levendig is geschreven en fraai
vormgegeven. Er valt veel uit te leren. Het geeft antwoord
op de maatschappelijke vragen om meer natuur en meer
natuurgerichte recreatie.
(Dat speelt overigens in heel West-Europa. Ik schrijf
dit verhaal eind juli aan de mooie Golfe du Morbihan in
Bretagne, waarzoutpannen een natuurfunctie krijgen)
Ook houdt het rapport goed rekening met bestaande
historisch-geografische structuren (dijken, inlagen, kar-
revelden) wat bij andere natuurbouwprojekten wel eens
misgaat.
Bij een recensie behoren ook kritische opmerkingen
en daarvan kan ik er slechts een paar maken.
Ik vind de titel nogal ambtelijk, eigenlijk meer een on
dertitel. Zo'n mooi boek van 130 bladzijden verdient een
pakkende publieksgerichte hoofdtitel DE VOGELRIJ-
KE MOEREN met dan als ondertitel: Een gebiedsvisie
voor de zuidkust van Schouwen.
In het hoofdstuk geschiedenis is het begrip komber-
ging wat kort toegelicht in relatie tot de ondieper of die
per wordende geulen in de Oosterschelde.
De mogelijke invloed op aangrenzend landbouwland
is goed beschreven; de invloed op het grondwater van
Poortambacht lijkt nihil. Deze stadswijk krijgt een nieu
we eigen afwatering. Het bijzondere natuurbouwprojekt
De Maire bij Oosterland (40 jaar oud) had meer als ge
ografische referentie gebruikt kunnen worden.'s Winters
op de schaats kreeg ik daar een goed beeld van. Bij de
planten mis ik Engels slijkgras dat als stormvloedrelict
binnendijks voorkomt bij Pikgat.
Het rapport verdient alle steun, ook van de eigen be
volking. Er zijn een paar onzekerheden. Hoe ontwikkelt
zich de zoute kwel, kan de Provinciale weg omgeleid wor
den? Het biedt mogelijkheden voor natuurgericht toeris
me (een nieuwe trend!) op Schouwen-Duiveland: fiets
paden, vogelboulevard, mariene cultures.
Het voorgestelde plan moet echter wel uitgelegd wor
den aan een breed publiek en ook dat vraagt tijd en des
kundigheid.
Moge deze boekbespreking daartoe een waardig begin
zijn.
John Beijersbergen Jeroen de Maat
Gebiedsvisie voor de zuidkust van Schouwen
uitgave Provincie Zeeland Ministerie LN Vdirectie
Zuidwest. Middelburg, 1996. f35, - ISBN 90 71565440.
Verkrijgbaar bij de Provincie Zeeland en de plaatselijke
boekhandel op Schouwen-Duiveland. De oplage is be
perkt, dus haast U!
Frans Beekman
II
li
j
1
s
pissebed
kogelpissebed
zeepissebed
slijkgarnaal
steurgarnaal
I
ll
r
vlokreeft
alikruik
brakwaterhoren
kokkel
grondel
i
11
Jf t
il
II
Ift
V
zeeduizendpoot
mosdiertjes
muggelarve
waterwants
watertor