Wilde Zwanen
Helgrote gedicht. Sigurdur Gudmundsson.
Johan Everaers
In de collectie van het Stedelijk Museum in Amsterdam bevindt zich een beeld dat bestaat uit
drie geprepareerde Wilde Zwanen, die met hun lange nekken uit witte piramides steken. Het is
een kunstwerk van de van oorsprong IJslandse kunstenaar Sigurdur Gudmundsson 1942).Titel
van dit lyrische beeld:"Het Grote Gedicht". De piramides lijken de zwanenlijven te vervangen.
Al snel overheerst de indruk dat de zwanen tevergeefs trachten weg te vliegen uit hun betonnen
driehoeken. Denk je daarbij aan de klaaglijke roep van de Wilde Zwaan, dan hoor je poëzie. Ik
hoorde het "Grote Gedicht" bij de IJslandse Alftaffjord aan de noordkust van het Snaefellsnes
schiereiland. Vanuit het watersteeghet melancholieke geluid op van honderden Wilde Zwanen.
Door die ervaring ging ik het beeld van Gudmundsson nog meer waarderen.
Op Schouwen-Duiveland zag ik tot voor kort
nooit meer dan een tiental Wilde Zwanen samen.
Vrijwel al mijn waarnemingen van Wilde Zwanen
hadden betrekking op vogels die zich bevonden
tussen Kleine Zwanen die hier veel minder zeld
zaam zijn. Met de komst van de Kleine Zwanen in
november 1996 waren ook nu weer Wilde Zwanen
present. Net als enkele Knobbelzwanen foerageer-
den ze regelmatig op een perceel grasland bij boer
derij Kijkuit.Toen de kou inviel en kreken en welen
bevroren, bleven de zwanen datzelfde perceel
trouw. Bij een draineerbuis voorkwamen ze met
z'n allen dat een slootje geheel dichtvroor en lange
tijd beschikten ze zodoende in de onmiddellijke
nabijheid over drinkwater. Het aantal Wilde Zwa
nen nam in de loop van de winter toe en op 26 janu
ari telde ik er 73. Zoveel Wilde Zwanen zag ik nooit
eerder in Zeeland en ik ben benieuwd of het voor
Schouwen-Duiveland een record betreft. Op een
gerooid suikerbietenveld aan de andere kant van
de weg hielden ook de Kleine Zwanen het lang vol.
Er was een levendig verkeer van en naar de drink-
46