De nieuwe "Atlas van de Nederlandse Broedvogels" is op komst,
komt er ook een nieuwe "Vogels van Schouwen-Duiveland"?
1979 was voor de vogelaar een mijlpaal, want in dat jaar verscheen de Atlas der Nederlandse
Broedvogels. Na zes jaar noeste arbeid, inventariseren, verwerken van gegevens, tekenwerk
enz. was er een standaardwerk voorhanden waarin zowel beroeps- als amateurornithologen een
schat aan informatie konden vinden. Het boek zou ook van grote waarde blijken te zijn voor mi
lieudeskundigen, immers veranderingen in milieu en landschap zijn soms niet direct zichtbaar,
maar wel meetbaar aan bijvoorbeeld de stand van een bepaalde vogelsoort. Als vast ij kpunt was
er nu dus de Atlas.
Avifauna Schouwen-Duiveland
Een goed voorbeeld doet goed volgen. De Werk
groep Avifauna van de Natuur en Vogelwacht vatte
het plan op om een Avifauna van Schouwen-Dui
veland te gaan samenstellen. Duidelijk een project
van de lange adem, want het veldwerk begon in
1980 en duurde tot en met 1985. Het uiteindelijke
resultaat was "De Vogels van Schouwen-Duive-
land"dat in 1986 verscheen. Dit boek geeft behalve
een uitvoerige beschrijving van de verschillende
landschapstypen ook een compleet overzicht van
het voorkomen van alle broedvogels, doortrekkers
en pleisteraars op Schouwen-Duiveland. Er wer
den gegevens gebruikt vanaf het verste naspeurba
re verleden tot en met 1985. Voor vogelaars en an
dere natuurliefhebbers die iets met het eiland
"hebben" is "Vogels van Schouwen-Duiveland"
een onmisbaar naslagwerk.
Inmiddels zijn we bijna 15 jaar verder. Er is heel
wat veranderd in landschapen milieu.denk alleen
maar aan het gereedkomen van de Deltawerken en
het steeds toenemend ruimtebeslag door toerisme
en recreatie. Dat alles moet ook zijn weerslag heb
ben gehad op de vogelstand, er zijn soorten verd
wenen, er zijn soorten bijgekomen. Sommige soor
ten nemen in aantal af, andere nemen juist weer
toe. Met de ophanden zijnde ingrijpende verande
ringen in landschap en grondgebruik aan de
Schouwse zuidkust en de Herindeling Schouwen-
Oost is het nu misschien een goed moment om een
tussenbalans op te maken. Vanuit de vogelwerk
groep gaan er dus al een aantal jaren stemmen op
om te komen tot een "update" van "De Vogels van
Schouwen-Duiveland". In welke vorm dan ook.
Gedacht kan worden aan een aanhangsel, een
apart rapport in een goedkopere uitgave of mis
schien zelfs wel een heel nieuw boek. Een aantal
zaken zijn inmiddels wel duidelijk: het zal een
meerjarenplan worden en ook financieel is het pro
ject helemaal nog niet rond. Er is nog niet eens ac
tief naar sponsors etc. gezocht. Dus wie de schoen
pastGelukkig is er al wel een spontane gift ge
daan en dat is een hoopgevend begin.
SOVON
Ook bij SOVON. dat zijn de Samenwerkende
Organisaties Vogelonderzoek Nederland, die in
1979 de Atlas van de Nederlandse Broedvogels sa
menstelden, vond men het na bijna twintig jaar tijd
worden om een nieuw atlas project op te zetten. De
vogelwerkgroep is er zeer trots op dat Jan Willem
Vergeer, iemand uit hun gelederen, bij SOVON is
benoemd tot landelijk coördinator van het atlas
project. Hij was al bij SOVON-werk betrokken,
o.a. als districts-coordinator in Zeeland. In dienst
verband bij de Provincie Zeeland had hij als me
deauteur van "Broedvogels van Zeeland"zijn spo
ren met het opzetten en uitvoeren van atlaswerk al
ruimschoots verdient. Omstreeks 2003 zal de nieu
we Nederlandse Broedvogelatlas verschijnen. Op
dit moment wordt een landelijke inventarisatie uit
gevoerd, welke drie jaar zal duren. De leden van de
Vogelwerkgroep werken hier ook aan mee. In drie
broedseizoenen moeten de 18 atlasblokken die ons
eiland geheel of gedeeltelijk beslaan onderzocht
worden. Een hele klus die drie jaar lang bovenop
het reguliere inventarisatiewerk komt. Een leuke
bijkomstigheid is wel dat de eigen resultaten mis
schien zouden kunnen worden "meegenomen" in
de Schouwse Avifauna update.
Eilandelijk databestand vogelwaarnemingen
Al meer dan een jaar wordt er gestaag gewerkt
aan het aanleggen van een computer data bestand
voor de "update". Hierin worden alle eilandelijke
vogelwaarnemingen vanaf 1986 tot en met 1996
opgeslagen. Het mooie van zo'n computerpro
gramma is dat gevraagde gegevens over een be
paalde vogelsoort binnen enkele seconden door de
computer berekend worden en in grafiek of zelfs in
de vorm van een verspreidingskaartje kunnen wor
den weergegeven.
Ter illustratie: met de tot nu toe ingevoerde data
kunnen we bijvoorbeeld voor een schaarse broed-
vogel als de Strandplevier het aantalsverloop van
de broedpopulatie over de periode '86 - '96 in on
derstaande grafiek weergeven. Hierbij moet wor
den opgemerkt dat er na invoering van alle gege-
42
