Voorwoord
Altijd is het mensdom gefascineerd geweest door alles wat vliegt. Wij mensen wilden dat
óók. Een beetje is het ons gelukt: wij vliegen de oceanen over en we weten andere hemelli
chamen te bereiken. Met veel kabaal en veel misbaar weliswaar, maar ook daarvoor zullen
we een oplossing vinden. In de jaren dertig exploiteerde de KLM 's zomers een luchtlijntje
Waalhaven-Haamstede-Souburg-Knokke en terug. Met Fokker-vliegtuigen, waarin je het
raampje open en dicht kon draaien. Op het vliegveld Haamstede werden de passagiers ge
wogen op een weegschaal,zoals toen in gebruik bij de landbouw. De passagiers werd met
het oog op een goede balans links en rechts een plaats in het vliegtuig aangewezen.
Maar het échte vliegen, zoals vogels, zullen we nooit kunnen. Zo zijn we niet geschapen.
Vondel zei het al: Wie nu een vogel worden wil,
Die trekke veren aan.
In Vondels tijd werden de vogels nog niet beschermd, nu wél. Vijftig jaar al houdt de Vogel
wacht zich daarmee op Schouwen-Duiveland intensief bezig. De natuur is er gaandeweg
bijgekomen, naarmate die ook aangetast werd. Met tegenslagen, maar ook met grootse re
sultaten.
Johannes Vijverberg was er de pionier en grondlegger van, nog voordat de Natuur- en Vo
gelwacht werd opgericht. Hij was hoofd van de school in Noordgouwe.Tegelijk was hij een
hartstochtelijk liefhebber van de vogelrijkdom op Schouwen-Duiveland. Na schooltijd
pakte hij in de jaren twintigen dertig zijn ingenieuze fotografische apparatuur en zijn fa
meuze katoenen tentje in zijn auto (want hij was een modern mens) en reed over de slecht
begaanbare wegen naar plaatsen waar zijn dierbare vogels konden worden waargenomen
en gefotografeerd. Mogelijk ongewild heeft hij veler ogen geopend, ook buiten het eiland.
Hoe dan ook.de Natuur- en Vogelwacht zette dat werk op voortreffelijke wijze voort, be
perkte zich niet tot het waarnemen van vogels en de natuur, maar ontwikkelde zich zonodig
tot een "actiegroep".gewapend met denkbeelden die dikwijls niet dezelfde waren als die
van de overheid.
Diepe sporen het de overstromingsramp van 1953 achter. Negen maanden lang was het ei
land blootgesteld aan de zoute eb-en vloedstroom. Een wonder was het dal de bevolking
daarna terugkeerde naar haar voorheen zo vertrouwde plek. De verlaging van de grondwa
terstand -dankzij intensievere bemaling- vond algemene bijval. De verdroging van de dui
nen, door welke oorzaak dan ook,die zich toen óók ging manifesteren had echter dramati
sche gevolgen. De vogels verheten hun paradijs: de elegante Kluut, de luidruchtige Grutto,
de bedrijvige Scholekster.de Kievit met zijn capriolen.de talrijke variëteiten van eenden,
en zo meer.
Uitnaam vanzéér velen wensen mijn vrouw en ik de Natuur- en Vogelwacht Schouwen-
Duiveland geluk met haar vijftigjarig bestaan. En wie zou niet uit de grond van zijn hart wil
len,dat de onvolprezen Sterna tot in lengte van jaren mag voortbestaan?
A mersfoort, 8 november 1999 Mr. F.Th. Dijckmeester
Oud-burgemeester van Zierikzee
4