Juveniele Bergeend van ca. 7 weken oud, Oosterland 11 augustus 1984. Zou eind juni uit het ei gekropen zijn. De tweede
helft van juni is doorgaans de tijd waarin de meeste Bergeenden met pulli verschijnen. Foto: 11 enk Harmsen.
studie die, ook al is die van bijna veertig jaar gele
den, een onderwerp betrof dat ook nu nog alles
zins de moeite waard is.
Als reactie op publicatie van de resultaten in
1966, houdt schrijver sindsdien jaarlijks de datum
en de locatie van het eerste toom bergeendpulli
bij. Aan de ontdekking van 'de eerste pullen van
het seizoen' ging geen opzienbarende jacht voor
af, noch vonden - er achteraf berekeningen plaats
wanneer de pullen die met de eer gingen strijken,
uit het ei gekomen konden waren. Om de lezers
van Sterna niet helemaal in slaap te laten vallen,
meent schrijver er goed aan te doen geen tabel
met 35 jaar data van de eerste bergeendpullen op
te dissen. Vanaf 1984 is meer dan voldoende, waar
bij de kanttekening dat met uitzondering van 1991
toen auteur zich een aantal tijdzones oostelijker
bevond waar geen Bergeenden waren, er jaren
waren met een gedeeltelijke afwezigheid tijdens
de cruciale periode of met een slechts uiterst
mager excursieprogramma.
Tussen voorjaar 1984 en 2000 viel de laatste
datum van de jaarlijkse bergeendpulpremière op
Sjuli. Datwasin 1986. De vroegste viel vorigjaar,
toen op 15 mei vanuit de vogelhut 'De Visarend'
langs de over de Ventjagersplaat lopende dwars-
dam, een toom van 8 tenminste 10 dagen oude
pulli acte de présence gaf. Vier dagen later, op 19
mei, zag auteur in de Workumerwaard langs de
Friese IJsselmeerkusteen toom van 7 pulli van on
geveer dezelfde leeftijd en weer een dag later, op
20 mei, was er een toom te zien in het Jaap Deens
gat in de Lauwersmeer. Daarmee is geenszins ge
zegd dat Bergeenden voorjaar 2000 opmerkelijk
vroeg met broeden begonnen. Cramp (1977)
geeft aan dat rond de Noordzee de soort vanaf
begin-april eieren kan hebben. Bij een broedduur
van 28 dagen passen de ruim 10 dagen oude pullen
op 15 mei geheel binnen de aanvang van het
broedtijdvak. SOVON (1979) geeft aan dat pas
geboren jonge Bergeenden vanaf eind-april te
zien zijn. A. Hoogerwerf zag op 2 mei 1957 bij de
Hondsbossezeewering 2 tomen van respectieve
lijk 7 en 11 jongen. Auteur vraagt zich af of in
50
