Vreemde vissers in een vijver
Gijs van den Ende
Twee jaar geleden verhuisden we naar onze huidige woning aan de rand van Zierikzee.
Vooral de tuin was even wennen. Deze is niet al te groot en de vorige bewoners hebben
er een vijver van ongeveer 4 bij 4 meter in laten aanleggen. Het is eigenlijk een nogal
overheersend element. Maar wanneer je zoals wij van allerlei waterbeestjes en plantjes
houdt, zit je al snel een hele tijd op je knieën te kijken naar en te genieten van alles wat
er in het water leeft. Voor ons is de vijver dan ook niet meer uit de tuin weg te denken.
In dc vijver groeien behalve waterlelies ook
Kikkerbeet, Krabbescheer en Lidsteng. In de on
diepere delen staan Waterweegbree, Munt. Moe-
rasvergeet-mij-nieten, Dotterbloemen en Gele
lis. Na een paar dagen wisten we dat er 9 oranje
Goudvissen en 5 grotere zwartachtige Karpers in
zwommen en er ook padden, kikkers en salaman
ders in huisden. In het voorjaar van 2000 lag er
volop kikkerdril enzagen we ook parende padden
maar daarvan hebben we tot nu toe nooit eier-
snoeren kunnen vinden. Het kikkerdril kwam
maar deels uit want we zagen dat Kleine Watersa
lamanders er de embryo's uit wisten te halen met
een soort ram-techniekMet hun snuit rammen ze
net zo lang tegen het dril tot een groeiend embryo
bloot komt te liggen zodat ze erbij kunnen en het
kunnen opeten. Minstens 50% van het aanwezige
dril verdween op die manier. Al die opgegeten
kikkerembryo's zorgden voor voldoende energie
voor de salamanders om zich op hun beurt te gaan
voortplanten. Tegen het eind van de zomer we
melde het dan ook van halfwas salamandertjes in
de vijver.
Drinken, baden en
Dal ook vogels interesse in een vijver hebben is
iedereen wel bekend. Op warme dagen komen er
allerlei soorten om te drinken en te baden. De fre
quente aanwezigheid van een merelmannetje op
een mooie dag begin mei, trok dan ook aanvanke
lijk weinig aandacht.Totdat ik ontdekte wat deze
vogel telkens bij de vijver kwam doen: het beest
vloog vanuit een aanpalende tuin naar de vijver en
landde dan meestal meteen aan de kant waar de
meeste Moerasvergeet-mij-nieten groeien. Daar
begon de vogel aandachtig tussen de planten te
speuren een beetje op de manier waarop je ze 's
morgensvroeg op een gazon bezig ziet met wor
12
men vangen. De vogel stond inmiddels met z'n
poten in het water en dook met z'n kop tussen de
Vergeet-mij-nieten en kwam meteen Kleine Wa
tersalamander in z'n snavel boven, zo te zien een
volwassen wijfje. De verdere verwerking van de
prooi ging als volgt:de Merel hipte op het droge en
wierp de salamander met kracht op de stenen. Het
arme amfibie bleef kronkelend liggen en werd
meteen weer opgepikt om wederom tegen de ste
nen gesmakt te worden. Daarna werd er nog een
paar keer krachtig met de snavel op de prooi inge
hakt. Pas toen de salamander weinig tekenen van
leven meer vertoonde pakte de Merel hem op en
vloog naar het nest om er z'n jongen mee te voe
ren. Eerst dacht ik getuige geweest te zijn van een
unieke eenmalige gebeurtenis maar al snel bleek
dat de Merel zich echt op het vissen van salaman
ders had toegelegd. Die dag zag ik hem er nog drie
volgens dezelfde methode vangen. De volgende
dagen was de Merel steeds enkele keren per dag
op salamanderjacht langs de randen van onze vij
ver. Een paar dagen later zagen we dat ook het
merelvrouwtje op salamanders aan het vissen
was. een jonge Merel die vlakbij in een struik zat
kreeg de vangst in z'n opengesperde snavel ge
propt. Zo zachtjes aan begonnen we ons zorgen te
maken over de salamanderstand in onze vijver:
zouden er volgend jaar nog wel genoeg volwassen
dieren over zijn? Nog een paar keer daarna zagen
we ons vissend merelpaar rond de vijver hippen
maar toen het broedseizoen begin juni voorbij
was. was het met de salamandervisserij gelukkig
ook afgelopen.
Merels hebben een zeer gevarieerd dieet:"s win
ters zijn het voornamelijk vegetariërs, maar in het
voorjaar wordt overgeschakeld op bijna alleen
dierlijk voedsel. Dit gebeurt bij veel zangvogels