Fijne vogel van wijde verten...
Morinelplevier, Maasvlakte. 27 september 2000. Foto: Gerard OuweneeL
i
'u
Gerard Ouweneel
De ontluisterende ambiance van windturbines, electriciteitscentrale, kranen, bulkcarriers
en tanks van de Maasvlakte Oil Terminal valt weg. Alleen zijn er nog de drie kleine
vogels, half verscholen achter een terreinplooi. Behoedzaam voortkruipend, zijn ze nu
kortbij. Een komt achter het bultje tevoorschijn. Nog dichterbij... 'als een weggeworpen
bal komt hij over de heide aangerold', schreef Bengt Berg driekwart eeuw terug. Languit
liggend met rondom de contouren van de cultuursteppe, alleen met de vogel. En als
vroeger, fladderen de gedachten weg.
Bengt Berg
'Met de trekvogels naar Afrika'.'De laatste der
arenden' .'Het laatste paradijs' en'Mijn vriend uit
Lapland'. Titels van boeken waarvan destijds
tekst en foto's als vitriool inwerkten op het jeugdi
ge gemoed. De Zweed Bengt Berg was de auteur
en maker van de sublieme foto's die nu. ruim een
halve eeuw later, nog stuk voor stuk moeiteloos
op het netvlies zijn terug te halen. En de teksten:
'Lang nadat de twee andere vogels verdwenen
waren in de wolken, bleef hij nog staan op den
steen. Woelde in hem,eenzame.misschien het ver
langen naar verre reizen op zonnige lentedagen
hoog boven de aarde....?' Het is het verhaal van
een mannetje Morinel dat op de fjelden van
Zweeds Lapland in zijn eentje het legsel verzor
gend, bespeurt dat hoog twee soortgenoten over
vliegen. Natuurlijk, naar maatstaven van thans is
zo'n tekst sentimenteel en niet vrij van pathos.
Maar 75 jaar nadat Bengt Bergdie zinnen schreef,
lezen vogelaars ze kennelijk nog steeds en maakt
'Mijn vriend uit Lapland' indruk. Want wie weet
niet direct bij horen van het woord 'Lahol' dat het
om Morinelplevieren gaat?
Morinellen in Lapland
Wat ook heftig inwerkte was de entourage
waarin Bengt Berg uiteindelijk Lahol wist te be
wegen te gaan broeden in zijn hand, een act die ik
overigens toen al maar zozo vond. De foto's van
het fjeldenlandschap, van de Kebnekaise en 'La-
hols uitzicht' waren voltreffers. Desondanks zou
het lang, te lang duren voor ik Bergs' opnamen
kon toetsen aan de realiteit, die het toen nog
54
