2001 was een slecht jaar voor Huiszwaluwen
op Schouwen-Duiveland
Gijs van den Ende
Deze zomer trok het team van tellers er weer vol goede moed op uit om eilanddekkend
bewoonde Huiszwaluwnesten op te sporen. Helaas werd het hun al snel duidelijk dat het
op veel plaatsen minder goed ging met de soort dan verleden jaar. Vroeger werd de ach
teruitgang van de Huiszwaluw (Delichon urbica) in Nederland voor een deel geweten aan
de Hollandse netheid; dat betekende in dit geval het verwijderen van zwaluwnesten
omdat men de rommel die deze met zich mee brachten beu was. Daar kan op
Schouwen-Duiveland nauwelijks sprake meer van zijn; de meeste mensen die nu nog
Huiszwaluwnesten aan hun woning hebben vinden dat ieuk en doen alle moeite om ze te
laten zitten zodat de vogels er het volgend jaar weer in terug kunnen komen.
Ook wordt de vraag naar kunstnesten ieder jaar
groter. Veel bewoners van een huis met een ge
schikte plaats daarvoor -onder een overstek
o.i.d.- proberen met zo'n nest zwaluwen naar hun
huis toe te lokken. Kortom ons eiland is veel Huis-
zwaluwvriendelijker geworden dan een jaar of
tien geleden het geval was.Toch ging de populatie
dit jaar bijna 8,4% achteruit t.o.v. 2000 en daalde
sinds we met de tellingen begonnen in 1993 van
832 tot minder dan 500 broedparen.
Plaatselijke verschillen
Uit tabel 1 valt op te maken dat het in de meeste
kernen op Schouwen-Duiveland slecht ging met
de Huiszwaluw. Uitzondering isBurgh-Haamste-
de waar de stand weer terug is op het niveau van
1998. Zeer negatief komt Scharendijke en omge
ving uit de bus; de locale populatie liep sterk terug
doorliet verdwijnen c.q.verwijderen?van lünes-
ten aan het restaurant bij het bungalowparkDe
Soelen Haerd Elders in deze kern bleven nogal
wat Huiszwaluwen gewoon weg en dat verklaart
de andere 7 verdwenen broedparen.
Tabel 1. Bewoonde Huiszwaluwnesten op Schouwen-
Duiveland.periode 1997-2001.
Woonkern
1997
1998
1999
2009
2091 2000-
2001
Westenschouwen
21
41
40
38
30
-8
Burgh-Haamstede
17
31
31
24
34
10
Burghsluise.o.
60
47
62
75
67
- 8
Renesse
20
23
24
18
18
0
Scharendijke e.o.
20
16
33
38
21
-17
Ellemeet
11
11
16
18
19
1
Serooskerke
20
26
32
29
22
-7
Brouwershaven/
DenOsse
23
37
20
20
15
-5
Nieuwerkerke
-
7
4
10
11
1
Zierikzee e.o.
17
8
9
5
9
4
Zonnemaire
34
38
28
25
28
-3
Schuddebeurs
20
28
13
20
21
1
Noordgouwe
4
7
4
1
0
-1
Kerkwerve
16
17
11
9
7
-2
Dreischore.o.
26
34
29
36
27
-9
Nieuwerkerke.o.
68
53
43
32
26
-6
Ouwerkerk
10
9
8
10
11
+1
Sirjansland
34
40
15
24
21
-3
Oosterland e.o.
22
22
29
38
38
0
Bruinisse/Zijpe
57
63
66
64
66
2
Totaal
599
558
517
536
491
-45
Tabel 2. Ontwikkeling van de Huiszwaluwpopulatie op
Schouwen-Duivelandvan 1993 t/m 2001.1993 100
n 832)
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2(8)9 2091
100 83.4 69.5 61.7 60.0 67.1 62.0 64.4 59.0
Terugval en stabilisatie
Tabel 2 laat zien dat de eilandelijke Huiszwa
luwpopulatie de grootste klappen opliep in 1994
en 1995 met een terugval van meer dan 30%. De
totale Nederlandse populatie ging in dezelfde pe-
78
