Ook elders in het Deltagebied,zoals de Wester-
schelde en langs de kust is de Japanse oester te
genwoordig te vinden. Zelfs in het Waddengebied
begint de soort toe te nemen. In andere landen
waar deze oester gekweekt wordt heeft eveneens
verwildering plaatsgevonden.
Ecologie
Oesterszijnfiltreerders die kleine eetbare deel
tjes uit het water filteren. Voornamelijk gaat het
daarbij om fytoplankton (plantaardig materiaal)
en voor zover aanwezig, allerlei dierlijk plankton
tot een bepaalde grootte.Tot de laatste groep kun
nen ook de jonge larven van andere schelpdieren
behoren. Volwassen oesters filtreren heel wat li
ters water per dag.
Wanneer de voedselvoorraad beperkt is kan er
concurrentie tussen verschillende soorten schelp
dieren, andere filtreerders en plankton-eters op
treden. De afgesloten Grevelingen liet in een pe
riode van 20 jaar grote schommelingen zien in de
bestandsgrootte van schelpdierpopulaties, terwijl
de totale biomassa daarvan min of meer gelijk
bleef.Toename van de ene soort.ging vrijwel altijd
gepaard met afname van een andere soort.
In de open Oosterschelde speelt dat een minder
grote rol omdat er met elk tij weer verse aanvoer
uit zee plaats vindt. Toch wordt de afname van
Kokkels nu deels in verband gebracht met de toe
name van Japanse oesters. N aast een zekere mate
van voedselconcurrentie zouden ze kokkel- en
mossellarven uitfilteren (minder broedval) en
een deel van het in potentie voor kokkels en mos
sels geschikte areaal bezetten.
Oesters vestigen zich op een harde steenachtige
ondergrond. Daarom zien we ze vooral langs dij
ken. Ook wat grotere schelpen vormen een ge
schikt plekje voor de larven om zich aan te hech
ten. Oesterkwekers werken dan ook al lang niet
meer met de bekende dakpannen om het oester
zaad pas gevestigd oestertje) te verzamelen,
maar zetten daarvoor lege mosselschelpen uit,die
later weer opgevist worden.
Voor de vrije natuur betekent dit. dat allerlei
oude mossel- en kokkelbanken. oude oester
schelpen enz. eveneens bezet worden. Zo konden
op de zandplaten en slikken uitgestrekte oester-
banken ontstaan.
Kokkelvissers
Al jarenlang woedt er in de Waddenzee een
strijd tussen natuurbeschermers en kokkelvis
sers. Natuurbeschermers zien de mechanische
kokkelvisserij als een belangrijke oorzaak in de
achteruitgang van aantallen Scholeksters en
Kanoetstrandlopers op het wad. door het wegvis-
sen van voedsel en de bodemvernieling en -ver
andering die daarmee gepaard gaat. Bij de pre
sentatie van het rapport over de effecten van
schelpdierondervisserij (EVA-2) werd. naast het
feit dat de voedselsituatie voor schelpdieren is
verminderd door een lagere hoeveelheid voe
dingstoffen in het via de rivieren geloosde opper
vlaktewater. ook naar het sterk toegenomen Ja
panse oesterbestand gewezen.
In de Oosterschelde is het aantal Scholeksters
en hectares kokkelbanken eveneens afgenomen.
Behalve de Japanse oester wordt hier het afkal
ven van slikken en platen en een toegenomen wa
tervertroebeling als oorzaak genoemd. De laatste
twee zaken hebben te maken met de aanleg van de
Stormvloedkering.
Recreatie
Japanse oesters en oeverrecreatie gaan niet
goed samen. Bij allerlei hoekjes en strandjes langs
de Oosterschelde waar gezwommen wordt, is het
tegenwoordig uitkijken. Rond hoog water is er
meestal geen probleem.maar zodra het water wat
verder is afgegaan wordt het link. Gaan staan,
zonder waterschoenen aan, kan tot flinke ver
wondingen leiden. In verband daarmee liet het
Natuur- en recreatieschap het surfgebied bij de
Kabbelaarsbank in de Grevelingen onlangs nog
uitdiepen.
Op oesterbanken langs de dijken zijn veel afge
broken nylonsnoeren van sportvissers te vinden.
Vogels kunnen hierin verstrikt raken.
Een positieve kant is het kijk- en verzamelge-
not dat te beleven valt aan de exotische en fraai ge
vormde schelpen. Ze kunnen tot wel 30 centime
ter groot worden en voor de gastronoom liggen de
oesters voor het oprapen. Zoiets spreekt tot de
verbeelding.
Metamorfose
Het is wel aardig om eens te kijken hoe de han
del met deze zo verguisde oesters omspringt. Per
slot van rekening heeft die ze naar Zeeland ge-
18
