Frans Kooijmans met zijn fotokanon bij de spuiboezem van het gemaal bij Flaauwers. Best mogelijk dat hij hier Noord se Sterns probeert te fotograferen. Foto: Rykel ten Kate. broedparen een enkele maal omeenhoger aantal (totaal van 200 voor alle inlagen in 1955). Toch is het zelfs met de hedendaagse optiek vaak nog las tig om van wat grotere afstand te zeggen of het om een Noordse Stern of een Visdief gaat. Op trektel- posten wordt dit soort waarnemingen dan ook ge schaard onder de noemer: Noordse dief. De meest opvallende verschillen met Visdief: iets kortere geheel rode snavel, langere staart, kortere pootjes en vast omlijnd donker randje langs de achterkant van de vleugel (onderzijde ge spreide vleugel),kunnen slechts van nabij worden waargenomen. Agressief Het gedrag van de vogels biedt echter ook aan knopingspunten. De agressiviteit van Noordse Sterns in de buurt van legsel of kuikens is aanzien lijk groter dan die van de Visdief. Zo stond er dit voorjaar een berichtje in de krant over een man in Delfzijl die bij de havendam door sterns werd aangevallen, met de fiets ten val kwam en gewond moest worden afgevoerd. Inge schakelde politiemensen hielden de vogels al zwaaiend met een schop op afstand. Hoewel niet vermeld, betrof het hier honderd procent zeker, ter plaatse broedende Noordse Sterns. Deze zijn niet alleen agressief, ze broeden ook bij voorkeur op kale terreinen met weinig of geen begroeiing vanwege hun korte pootjes. Het pikken op hoofden is bij hun een geliefde methode om mens of dier te verjagen. Vooral een kale knikker lijkt daartoe uit te nodigen. Over de situatie op IJsland vermeldt Dick Vuijk op inter net: Elk geschikt graslandje (zoals campings in de laaglanden) wordt gebruikt als broedgebied. De aanvallen die zij op mensen plegen bestaan uit duikvluchten op hun hoofden. Het is bijzonder on verstandig om agressief terug te reageren: daar worden zij alleen maar onrustiger van. Overigens dit: tijdens de aanvallen schreeuwen zij ter af schrikking. Wanneer het geschreeuw overgaat in een rustiger getokkel ben je pas echt in de proble men: dan hebben zij besloten om een duikvlucht niet af te breken. Het beste wat je kan doen is simpel een lang object te nemen (een tak, wandelstok of een fotostatief) en die recht om hoog te houden. Dat verlegt het punt van aanval van je kruin naar de top van dat object. Heb je niets omhanden steek dan een arm recht omhoog. Het aggressieve gedrag van deze koloniebroeder geeft overigens bescherming aan andere soorten. Broedbiotoop Nemen de sterns in het centrum van hun ver spreidingsgebied op IJsland allerlei terreintjes met een niet al te hoge vegetatie voor lief, bij ons zijn ze in dat opzicht meestal een stuk kritischer. Op de stereofoto zien we een kale bodem met veel afgestorven materiaal, wellicht vanwege win- 69

Tijdschriftenbank Zeeland

Sterna | 2004 | | pagina 31