Landschap 19 toen Schouwen-Duiveland rondom in beton (ca. 1910) Afbeelding van een gedeelte strandhoofd van gewapend beton, uitgevoerd in 1906 aan het Noorderstrand van Schouwen. Frans Beekman In januari 2003 kwam een groot plaatwerk over de geschiedenis van het waterschap Schouwen-Duiveland van de drukpers: 'De rand van 't land' geschreven door Hannie Kool- Blokland. Deze titel slaat op de verdediging van het voormalige eiland tegen de zee en in dit boek wordt ook uitgebreid stilgestaan bij de dijkversterkingen van beton die een eeuw gele den rondom Schouwen-Duiveland werden uitgevoerd. Onlangs kon ik een oud boek over de werken volgens het 'systeem De Muralt' kopen. Hierin staan zeer veel foto's van de dijken van Schouwen-Duiveland omstreeks 1910 en daaruit werd voor dit artikel een selectie gemaakt. Hoe zag 'de rand van 't land' er in het begin van de twintigste eeuw landschappelijk uit? Primeur voor Schouwen-Duiveland Inde tweede helft van de negentiende eeuw was het waterschap volop in de weer om de oude aar den dijken rond het eiland te voorzien van een ste nen bekleding. Men gebruikte Vilvoordse steen en later basalt, maar dat kostte veel geld. En toen kwam Jhr. R.R.L. de Muralt naar Zierikzee als in genieur bij het waterschap Schouwen. Hij bleef er van 1903 tot 1913 en heeft samen met de toenma lige voorzitter Mr. A.J.F. Fokker veel vernieuwin gen doorgevoerd. Schouwen-Duiveland kreeg in 1905 de primeur van de toepassing van beton in de waterbouwkun de en dat bleek een aanzienlijke besparing te be tekenen. De orkaan van 1911 stimuleerde het ver nieuwingsproces. De Muralt ontwikkelde voor de dijken de zg. spijkerglooiing en de balkenglooi- ing. Zeer bekend werden de muurtjes bovenop de dijk. die vrijwel overal om Schouwen-Duiveland werden aangebracht en die -zonder dijkverbre- ding-een verhogingvan 1 meter betekenden. Ook zijn er strand- en zeehoofden van beton ontwik keld en tenslotte zelfs betonnen zinkstukken. Nu volgen de foto's met een toelichting van de ver schillende betonwerken rondom Schouwen-Dui veland. De rondgang start met een drietal foto's aan de noordkust van Schouwen tussen Renesse en Brouwershaven. 41

Tijdschriftenbank Zeeland

Sterna | 2004 | | pagina 3