Slakkenexcursie Schelphoek - Serooskerke
Harry Raad
Op 29 februari 2004 bezocht de Slakkenwerkgroep Beveland de Schelphoek bij Serooskerke,
Schouwen. Aanwezig waren Petra Sloof, Ine van de Ven en Harry Raad. Zes leden hadden
om diverse redenen afgezegd. Voor de aanwezigen was het aangenaam vertoeven in de
natuur, met volop zon in een egaal blauwe hemel. De slakken lieten het een beetje afweten.
Gebiedsbeschrijving
De Schelphoekis een natuur- en recreatiege
bied van Staatsbosbeheer.gelegen aan de Ooster-
schelde. Bij de Ramp van 1953 sloeg hier een
enorm gat in de dijk. Een deel van de overspoelde
polder is nooit meer teruggewonnen en het bleef
als een soort baai aan de Oosterschelde liggen.
Die baai grenst aan een nieuwe dijk, die vergele
ken met de oude situatie meer landinwaarts werd
gelegd. Voor het sluiten van de doorbraakkreek
waren caissons nodig, waarvan er één nog een
paar meter boven maaiveld uitsteekt. Binnen
dijks ligt de kreekrest, omgeven door bos en wat
grasland. De gronden langs zo'n doorbraakkreek
waren agrarisch gezien niet rendabel te maken en
werden,zoals in die tijd gebruikelijk, ingericht als
natuur- en recreatiegebied: bos met wandel- en
picknickmogelijkheden. De baai is lang gebruikt
als werkhaven in het kader van de Deltawerken.
Toen die activiteiten waren afgerond lag het ge
bied kwetsbaar te grabbel voor het waterrecre-
atiecircus. Dat is het gelukkig bespaard gebleven.
Het werd als nieuwe natuur ingericht, met een
duinoever en een vogeleiland, geheel overeen
stemmend met de filosofie van Plan Tureluur.
Slakken rapen.
Voor het "Atlasproject Nederlandse Mollus-
ken" raapten we weer vlijtig slakjes. We hebben
gekeken in de duinen, het bos/struweel en langs de
muur van de caisson.
Voordat we het terrein ingingen lieten we ons
de koffie van Petra goed smaken. Ze had ook een
pot met Segrijnslakken bij zich. Niet om op te
eten, maar te showen. Haar buurman kwam er
mee aanzetten; gevonden achter een luik van een
raam. De beesten waren aan het overwinteren.ge-
zien de wittige afsluitplaatjes in de mondopening.
Petra zou ze liefdevol achter op haar erf dumpen,
aannemend dat ze haar tuin met rust zouden
laten. Na het zien van zoveel dikke slakken, zeker
twintig, waren we extra gemotiveerd voor het
zoekwerk.
Duintjes
De opgeworpen duintjes toonden flink wat re
liëf, afwisselend waren er lage, droge valleien en
stukken met hogere kopjes. Op de scheiding van
beide zagen we de eerste slakkenhuisjes. Eerst tal
rijk tussen de helm en later ook op de lager gele
gen open mosvlakte. Het bleek allemaal Grofge-
ribde grasslak. Op de mosvlakte hebben we
naarstig gezocht naar Mostonnetje, maar die liet
verstek gaan. Op weg naar de hooggelegen cais
son vonden we de eerste huisjes van de Grote
karthuizerslak.
Caisson
De caisson ligt op de kruin van de zeedijk. We
verlieten de duinstrook en begaven ons in het mi
lieu van gras en brandnetelruigte rondom de ko
lossale, betonnen doos. Hier en daar groeiden
vlieren tegen de wand. De grens van beton en ruig
te leverde de meeste slakken op. waaronder de
reeds genoemde Grote karthuizerslak, alsook
Grote blinkslaken Behaarde slak. Er werd slechts
een enkel fragment van de Tuinslak gevonden.
Bos en struweel
We verlieten het beton voor de afdaling naar
het binnendijks gelegen bosgebied. Hier lag op de
schaduwplekken nog flink wat sneeuw, maar ge
lukkig had de zon de bodem op veel andere plek
ken wel bereikt. De vegetatie van de struweel-
randen langs het pad was dicht, onder andere met
braamtakken. Niet erg aantrekkelijk voor slak-
kenonderzoek. Vlak langs het pad was de houtige
ruigte geklepeld en had het niet veel zin om wat
strooisel voor het onderzoek naar de kleinste
slakjes te zeven. Een plek onder Grauwe wilgstru-
100