Figuur 2. Overzicht van een aantal vangplaatsen van de Noordse woelmuis op Schouwen-Duiveland. Ondergrond kaart
van site akkerranden.nl (de ligging van de akkerranden is tevens aangegeven).
O - leefgebied Noordse woelmuis (inventarisatie gebieden met rietvegetatie IBN-DLO1994. uit Bergers et al 1998)
O - akkerrand waarop Noordse woelmuizen zijn gevangen
0 - recente vangsten
aan de zuidkant en natte duingebieden met riet
zoals hetWatergat. In de meeste gebieden werd de
soort inderdaad vastgesteld. Trouwens uit onder
zoek aan de braakballen van Kerkuilen bleek
meermaals dat de Noordse woelmuis over heel
Schouwen-Duiveland te vinden is. Ook de buiten
dijkse gebieden langs de Grevelingen (Slikken
van Bommenede) en eilanden als Veermansplaat
en Stampersplaat zijn door Noordse woelmuizen
bezet.
Belangrijk voor het voortbestaan van een pop
ulatie is de aanwezigheid van kerngebieden,
waarin het geschikte biotoop over een voldoende
groot oppervlak voorkomt. Daarnaast zijn er klei
nere gebieden, waar de soort door wisselende om
standigheden kan uitsterven, maar in volgende
jaren weer vanuit een naburig gebiedje of kernge
bied bezet kan worden. Wil dat mogelijk zijn dan
moeten de gebieden op niet al te grote afstand van
elkaar liggen en geschikte verbindingszones aan
wezig zijn. Zo'n populatie die op deze wijze met
elkaar verbonden is, noemt men een netwerk of
metapopulatie.
Begrazing en maaien
Woelmuizen en zeker de Noordse woelmuis
kunnen slecht tegen begrazing. In weilanden, hoe
nat ook, komt de soort maar zelden voor of hoog
stens bij zeer lichte begrazing in delen met ruigte
vegetatie, opslag van Kruipwilg en dergelijke,
zoals we dat in sommige natuurgebieden wel aan
treffen. Voor het beheer van een gebied is dat een
belangrijk gegeven. Zo verdween de soort vanwe
ge begrazing uit de Inlaag Anna Frisopolder op
Noord-Beveland, het enige gebied in Nederland
dat ooit speciaal als reservaat voor de Noordse
woelmuis werd ingesteld.
Wanneer de begrazing om de een of andere
reden gestaakt wordt en een verruigingsfase op
treedt kan de Noordse woelmuis vaak in korte tij d
een hoge dichtheid bereiken.
Evenals begrazen is een maaibeheer ongunstig
voor de Noordse woelmuis. De dekking valt weg
en het biotoop wordt geschikter voor Veldmuis
die een kortere begroeiing prefereert. Korte een
vormige vegetaties worden door de Noordse
woelmuis gemeden. Alleen daar waar ruigtes in
hoge struwelen veranderen, werkt een incidente
le maaibeurt in het voordeel van de Noordse
woelmuis.
Akkerranden
Een aantal jaren geleden onderzocht ik voorde
Stichting Zonnestraal (plattelandsontwikkeling
en agrarisch natuurbeheer) de waarde van de
32
