Tabel 2. Ontwikkeling van de Huiszwaluwpopulatie op Schouwen-Duiveland van 1993 t/m 2006. De index van 1993
100 (n 844 het aantal broedparen in dat jaar)
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
100 86.5 75.6 65.3 61.7 66.0 60.5 63.5 57.9 42.8 46.9 54.7 76.4 81.3
nen waren. De verklaring voor dat plotseling ver
dwijnen was duidelijk zichtbaar: alle nesten
waren afgestoken! Onze waarnemer heeft zich
weten in te houden maar had er graag in niet mis te
verstane taal het zijne over willen zeggen! De be
woner zal de vogelpoep onder de nesten wel zat
geweest zijn. Helaas heeft hij niet de moeite geno
men daar iets aan te doen, bijvoorbeeld door het
ophangen van plankjes onder de nesten. De vo
gelwerkgroep had hem daarmee graag willen hel
pen. Hij koos voor een radicalere methode en
roeide de hele kolonie uit! Dat zijn praktijken die
in de jaren 60 van de vorige eeuw niet ongewoon
waren maar in deze tijd echt niet meer kunnen en
zelfs strafbaar zijn! De andere nestlocaties in
Oosterland lieten nog een toename van 10 nesten
zien zodat de netto afname op 7 uitkwam.Tenslot-
te nam in Bruinisse het aantal bewoonde nesten
fors toe en is daarmee terug op het niveau van
eind jaren negentig van de vorige eeuw. Opval
lend in deze kern is dat er behalve toename van
het aantal nesten op reeds bestaande locaties (10
stuks) er op 10 nieuwe, niet eerder bekende loca
ties, 11 nesten werden geteld. Vorig jaar was dat in
grotere mate ook het geval.
Hoe zal het verder gaan?
Uit tabel 2 zou je op kunnen maken dat binnen
enkele jaren de eilandelijke Huiszwaluwpopula
tie weer terug is op het peil van 1993. Zo'n conclu
sie is volgens mij niet reëel. Alleen de laatste vier
jaren vertonen een stijgende tendens. Mij n artikel
over 13 jaar Huiszwaluw tellingen in de jubileum
Zeelieven van 2005 eindigde ik met een lijngra
fiek. In deze grafiek was ook de logaritmische
trend - berekend over de gegevens sinds 1993 - in
getekend en die liet zien dat de komende 5 jaar de
populatie op rond de 400 broedparen zou uitko
men. Een index van 50 dus. Daar zitten we nu ge
lukkig ruimschoots boven.
Maar er kan van alles gebeuren dat een negatie
ve invloed op de populatie heeft,zoals het uitblij
ven van gunstige zomers zodat de reproductie
nihil is, of het verslechteren van de situatie in de
overwinteringsgebieden in Afrika, waar Huis
zwaluwen zo'n 7 maanden van het jaar doorbren
gen. Van Huiszwaluwpopulaties is bekend dat ze -
mede door bovengenoemde zaken - plotseling be
hoorlijk kunnen inzakken maar daar na enkele
jaren weer van herstellen.Tabel 2 geeft dat beeld
niet. Je ziet het gestaag afnemen van de populatie
vanaf 1993 tot 2003 en dan een plotselinge toena
me. In die periode waren er toch ook enkele gun
stige zomers maar die hadden kennelijk geen
grote - positieve - invloed op de stand in het daar
opvolgende jaar. Maar zoals gezegd spelen er ook
andere factoren. Laten we hopen dat de vorig jaar
berekende trendlijn geen werkelijkheid wordt.
Op Schouwen-Duiveland kunnen we de Huis
zwaluw in ieder geval blijven helpen door er voor
te zorgen dat er genoeg nestgelegenheid blijft be
staan en laten we hopen dat Oosterlandse praktij
ken verder uitblijven en dat er nog veel fraaie zo
mers mogen komen. Want wat is er mooier dan
onder het "aangenaam zoete gekwetter" van deze
vogels een nieuwe zomer te kunnen begroeten!
Dankwoord
De niet aflatende inspanningen van de volgende
waarnemers maakten het mogelijk dat dit artikel
geschreven kon worden:Jan Brusselaars, Sofie van
den Ende, Gijs van den Ende, Jos van Felius, Wil
lem Post, Hennie Ravesteijn, Ted Sluijter, Leo
Tromper en Mario de Vlieger. Bedankt!
In de winter toch Huiszwaluwen horen?
Dat kan, ga naar: http:// www:rspb.org.uk/birds/guide/h/
housemartin/gallery.asp en klik op Audio/Video.
Literatuur
Van den Ende, G.F.C. 2005. Huiszwaluwtellingen op
Schouwen-Duiveland 1993-2005. Zeelieven 21,2005.
Foto voor ondergrond:Arjan Boele.
80