i
De Levendbarende hagedissen
van Schouwen-Duiveland
I
t
-I
I»
I
8
Levendbarende hagedis,mannetje. Foto:/Cees Musters.
Kees Musters
In Nederland komen van oudsher vier hagedissensoorten voor. Alle vier zijn ooit in Zeeland gevon
den en drie ervan worden ook vermeld van Schouwen-Duiveland: Hazelworm Anguis fragilis,
Zandhagedis Lacerta agilis en Levendbarende hagedis Zootoca vivipara.
Inleiding
Over de Hazelworm kan ik kort zijn: ik ben in
het bezit van een dia van een Hazelworm gevon
den in de duinen van Schouwen door R. ten Kate
op 23 juni 1953, dus vlak na de Ramp. Het dier is
ongetwijfeld met bouwmateriaal meegekomen.
De Hazelworm is niet inheems op Schouwen-
Duiveland.
Bij de Zandhagedis ligt dat een stuk gecompli
ceerder. Nog steeds krijg ik wel eens meldingen
van Zandhagedissen uit de duinen van Schouwen
binnen. Maar bij verdere navraag blijkt dan altijd
dat de waarnemers niet zo zeker van hunzaakzijn.
Zelf heb ik nooit een Zandhagedis op Schouwen
gezien, wel heel veel Levendbarende hagedissen.
En dat terwijl Zandhagedissen over het algemeen
iets gemakkelijker zijn waar te nemen dan leven-
barende hagedissen (Anoniem. 2002). Maar er
zaten vroeger toch wel Zandhagedissen op
Schouwen? Zelfs dat is niet zeker.
Bernard Krebs heeft in 1999 een overzicht ge
maakt van alle toen bekende waarnemingen van
hagedissen in Zeeland. Daaruit komt het beeld
dat er in ieder geval tot in de 60er j aren door de di
verse auteurs niet getwijfeld werd aan het voorko
men van Zandhagedissen in de duinen.Toch ont
breken echt betrouwbare waarnemingen van
mensen die de twee soorten goed kennen en met
eigen ogen een Zandhagedis hebben gezien. Ook
van de meest stellige bewering dat er Zandhage
dissen voorkomen, namelijk die van Van de Bree
(1960), is niet duidelijk of die op eigen waarne
mingen berust. Van de Bree zegt over het voorko
men van Zandhagedissen in de duinen dat dit
goed past "in het algemene beeld ".maar juist deze
aannameiseenbronvan vergissingen: hagedissen
16