Uitzicht over 't Watergat en omgeving, 1958. Foto: L. C. Hoogerhuis, Renesse.
ters wilden de duinboeren van de Westeren en
Oosteren Ban het overtollige water graag kwijt
om hun cultuurgronden te kunnen gebruiken.Ter
plaatse van de eendenkooi stond toen een water
molen. Gedurende de 17de eeuw stoof het Pa-
linxsgat steeds dicht en tenslotte werd de afwate
ring in de richting van Moermond bij Renesse
omgeleid. Indien dit niet was gebeurd, had zich
ongetwijfeld een duinmeer gevormd, vergelijk
baar met het Quackjeswater op Voorne.
Het Palinxgat, later Watergat geheten, was dan
wel dichtgestoven, de zeereep bleef er smal en de
ingelanden van de Bannen vreesden voor een
doorbraak. Daarom zijn er in het midden van de
19de eeuwreserve-of inlaagdijkjes aangelegd. De
grond voor deze kaden kwam uit een aantal put
ten die nu met riet zijn begroeid. Het werk werd
uitgevoerd door het Rij k en daarom heet dit kust-
vak de Rijkszeewering Oude Hoeve.
Watergat
De prentbriefkaart 'Renesse, Watergat' van 50
jaar geleden laat dit alles goed zien. We kijken in
oostelijke richting. De zeereep is versterkt tot een
smalle beplante duindijk. Rechts ervan liggen de
inlaagdijkjes. Het voorste huisje is de kooiwoning
bij de in 1891 aangelegde eendenkooi. Daarach
ter staan de gebouwtjes van Rijkswaterstaat met
door witte planken afgezette tuinen. Naast deze
kantonnierswoningen b-evond zich vroeger een
dennenbosje, dat als proef door Staring in 1863
was aangeplant. Het bosje is in deTweede Wereld
oorlog gerooid. Rechts achterin is nog de boerde
rij 't Watergat te zien. Op de plaats waar de foto
graaf stond, lag vroeger een doorgang naar het
strand. Door dit Wagenpad reed men toen met
paard en wagen om te gaan jutten. Deze naam
komt al voor op zeekaarten uit de 17de eeuw.
Links zien we het in 1958 nog vrij smalle strand.
Eendenkooi
De eendenkooi werd op een gunstige plaats
aangelegd. De kooiplas lag laag en had dus altijd
water en in de naastliggende rietputten zaten veel
eenden. In het najaar en de winter kon het hier
zeer nat zijn. Van Teunis Rosmolen, die er van
1900 tot 1916 kooide, is het verhaal afkomstig dat
de gevangen eenden eerst met een bootje op het
droge land en dan per kruiwagen naar Renesse
werden gebracht. In 1939 werd de eendenkooi en
omgeving verkocht aan de heer Aart Moolen-
burgh uit Bussum. Hij zorgde zo voor de rust rond
zijn vakantiewoning De Vluchtheuvel die ten zui
den van de kooi lag. De eendenkooi werd steeds
34
